Język polski: matura, egzamin, sprawdzian, wiedza i umiejętności

Charakterystyka Antenora

bohatera "Odprawy posłów greckich" Jana Kochanowskiego

Antenor to przedstawiciel wysokich rodów trojańskich, szlachty trojańskiej.

W prologu opisuje korupcyjne zabiegi Aleksandra zjednujące mu sojuszników

• w rozmowie z nim Aleksander stosuje nieuczciwe argumenty

  • inni mu pomogą, Ludzie mówią, że przyjaciół poznaje się w biedzie

  • jesteś przyjacielem, a przyjaciel zawsze pomaga przyjacielowi

  • dezawuuje argumenty Antenora nazywając je wymówkami

  • twierdzi, że Antenor obcym życzy lepiej niż przyjacielowi

  • nazywa go zdrajcą i oskarża o wspieranie Greków

  •  oskarża o przyjęcie łapówki od Greków

  •  oskarża go o chciwość, twierdzi, że Antenor służy temu, kto więcej daje, że przyjął podarek od Parysa, ale pewnie Grecy dali większy

• na początku rozmowy Aleksander powołuje się na przyjaźń Antenora, a na końcu rozmowy grozi mu
• przedstawia modrą postawę - troszczy się o innych i swój kraj

Antenor

• uważa, że
  • prawdziwa przyjaźń nie polega na zmuszaniu przyjaciół do działań wbrew swej woli
  • prawda ważniejsza niż przyjaźń
• jest wierny sprawiedliwości
• troszczy się o ojczyznę
• kieruje się swoim sumieniem
• wie, że nie on jest stroną w sporze z Grecją, to nie on porwał żonę Grekom
• zarzuca Aleksandrowi brak pohamowania w życiu i mowie
• dobrze traktuje uczciwych ludzi - gości posłów greckich

Na Radzie Trojańskiej Antenor porusza następujące kwestie:

• prawdy bronić nie trzeba
• Aleksander złamał prawo gościnności
• Mąż musi odzyskać uprowadzoną żonę  - to kwestia jego honoru
• Troja, dbając o sprawiedliwość powinna oddać Helenę Grekom
• Zatrzymanie Heleny przyczyni się do wojny z Grecją
• Ceną za małżeństwo Aleksandra będzie:
  • śmierć trojańskich wojowników
  • upadek Troi
• Aleksander swoim wyrokiem zadowolił Wenus, a rozgniewał wszystkie pozostałe boginie
• Porwanie Medei 
  • to historia dawna i niepowiązana z aktualną sytuacją
  • nikt z pokrzywdzonych Trojan nie domagał się od Graków naprawienia tej krzywdy
  • nie ma powodu, by Priam miał się na tę krzywdę powoływać
  • nieuczciwym byłoby uzasadnieniem dla własnych występków czynić cudzą krzywdę
• dawna wojna z Grekami, na którą powołuje się Aleksander, była skutkiem niesprawiedliwości Trojan

charakterystyka, biografia

Eliza — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Eliza — tożsamość

Córka Harpagona, zakochana w Walerem; obawia się gniewu ojca i opinii świata, ale pozostaje wierna uczuciu.

Eliza — czyny

• Wyznaje Waleremu miłość i obawy; prosi o ostrożność.
• Sprzeciwia się planowi ślubu z Anzelmem; gotowa „raczej umrzeć” niż poślubić bez miłości.
• Wspiera Kleanta w dążeniu do związku z Marianną.
• Na przyjęciu pilnuje sreber z polecenia ojca.

Eliza — relacje

• Harpagon — ojciec narzucający małżeństwo z Anzelmem (bez posagu).
• Walery — ukochany; pracuje w domu Harpagona, by zyskać jego zaufanie.
• Kleant — brat i sojusznik.
• Anzelm — wybrany przez ojca kandydat na męża; finalnie ojciec Walerego i Marianny. }

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Frozyna — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Frozyna — tożsamość

Pośredniczka (swatka), która pilotuje sprawę małżeństwa Harpagona z Marianną.

Frozyna — czyny

• Zachwala Mariannę jako skromną i „niedrogą w utrzymaniu”, bada oczekiwania Harpagona (posag, koszty).
• Obiecuje przekonać matkę Marianny; domaga się wynagrodzenia (Harpagon odmawia).
• Wspiera spotkanie w domu Harpagona; kieruje zachowaniem Marianny.

Frozyna — relacje

• Marianna — podopieczna w sprawach matrymonialnych.
• Harpagon — klient; spór o zapłatę za swatanie.
• Kleant — traktuje go jako przeszkodę w planie ślubu Marianny z Harpagonem.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Charakterystyka Heleny

bohaterki "Odprawy posłów greckich" Jana Kochanowskiego

Helena to żona Menelaosa, brata króla Sparty Agamemnona. Powszechnie uważana za najpiękniejszą kobietę na świecie. W dzieciństwie została porwana przez Tezeusza, ale oddano ją Sparcie unikając wojny.

• ma żal do Aleksandra, nazywa go człowiekiem
  • bezwstydnym
  • złym
• wstyd jej, że Aleksander okrył ją hańbą
• Aleksander odebrał jej:
  • dobre imię
  • dobre życie
• żałuje swojego bezwstydnego czynu
• kocha/czuje się lojalna wobec męża
• boi się powrotu do Greków, nie wie co ją spotka w ojczyźnie:
  • wstyd
  • hańba
  • kara
• w rozmowie z starą Panią skarży się, że przepełniają ją zmartwienia i troski, że widzi w świecie więcej zła niż dobra

Jakub — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Jakub — tożsamość

Kucharz i woźnica Harpagona; barwna, komiczna postać, krytykuje skąpstwo pana i „zbytki” w domu. }

Jakub — czyny

• Ściera się słownie z Harpagonem, otrzymuje reprymendy za rzekomą rozrzutność.
• Miesza się w negocjacje Kleanta z Harpagonem, zaogniając spór zamiast go łagodzić.
• Podczas śledztwa obciąża Walerego zeznaniami.

Jakub — relacje

• Harpagon — pracodawca, który go beszta i zastrasza.
• Kleant — prosi go o pośrednictwo; Jakub jednak „psuje” rozmowę.
• Walery — obciążony przez Jakuba podczas przesłuchania.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Kleant ze „Skąpca” Moliera — opracowanie postaci. Tożsamość, czyny i relacje bohatera. Najsłynniejszy skąpiec w literaturze, ojciec Kleanta i Elizy, właściciel szkatułki.

Kleant — tożsamość

Kleant to syn Harpagona, zakochany w Mariannie; młody, szlachetny, ale skonfliktowany z ojcem o pieniądze i uczucie.

Kleant — czyny

• Wyznaje Elizie miłość do Marianny; ukrywa uczucie przed ojcem.
• Próbuje pożyczyć pieniądze przez Simona (z pomocą Strzałki); odkrywa, że lichwiarzem jest Harpagon.
• Wchodzi w ostrą kłótnię z ojcem o finanse i „rozrzutność”.
• W czasie wizyty Marianny jest wobec niej uprzejmy; ofiarowuje jej pierścień „od Harpagona”.
• Próbuje negocjować z ojcem w sprawie Marianny (bezskutecznie).
• Przejmuje od Strzałki skradzioną szkatułkę, proponuje jej zwrot w zamian za zgodę na ślub z Marianną.

Kleant — relacje

• Harpagon — ojciec, rywal o rękę Marianny; konflikt o pieniądze i wolność wyboru. 
• Marianna — ukochana; stara się ją poślubić mimo planów ojca.
• Eliza — siostra i powiernica. 
• Strzałka — służący, pomaga w sprawie pożyczki i szkatułki. 
• Simon — faktor pożyczkowy; pośredniczy między Kleantem a „tajemniczym” wierzycielem.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Komisarz — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Komisarz — tożsamość

Urzędnik wzywany przez Harpagona do odnalezienia szkatułki; prowadzi przesłuchania (m.in. Jakuba i Walerego).

Komisarz — czyny

• Rozpoczyna śledztwo, zapisuje zeznania Jakuba, przygotowuje zatrzymanie Walerego.

Komisarz — relacje

• Harpagon — wzywa go po kradzieży szkatułki.
• Jakub — świadek obciążający Walerego.
• Walery — przesłuchiwany; ostatecznie oczyszczony po rodzinnych rozpoznaniach.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Strzałka — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Strzałka — tożsamość

Służący Kleanta, przez Harpagona traktowany z podejrzliwością i brutalnością.

Strzałka — czyny

• Pomaga Kleantowi w sprawie pożyczki przez faktora Simona. 
• Z narażeniem się Harpagonowi dostaje się do skrytki w ogrodzie i wydobywa szkatułkę, przekazując ją Kleantowi. 

Strzałka — relacje

• Kleant — pan; lojalny pomocnik w miłości i finansach. 
• Harpagon — nieufny gospodarz; przeszukuje Strzałkę i wyrzuca go. 
• Simon — styka się z nim przy pożyczce. 

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Walery — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Walery — tożsamość

Syn Anzelma (don Tomasza d’Alburci), ukochany Elizy; dla dobra związku zatrudnia się jako rządca w domu Harpagona, ukrywając pochodzenie.

Walery — czyny

• Prosi Elizę o wierność; obmyśla sposób pozyskania łaski Harpagona (chwalenie oszczędności).
• Doradza Elizie pozorne posłuszeństwo i grę na zwłokę, by odsunąć ślub z Anzelmem.
• Zapewnia Harpagona o gospodarności i czujności nad Elizą.
• W śledztwie oskarżany o kradzież szkatułki; broni się, wyznając miłość do Elizy i ujawniając pochodzenie.

Walery — relacje

• Eliza — ukochana; planuje z nią ślub mimo przeszkód.
• Harpagon — pracodawca; początkowo zdobywa jego zaufanie, później jest przezeń oskarżany.
• Anzelm (don Tomasz d’Alburci) — ojciec; rozpoznanie następuje w finale.
• Marianna — siostra (ujawnione w końcówce).

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl