Klucz odpowiedzi do zadania maturalnego: Na podstawie podanych fragmentów komedii Moliera "Świętoszek" scharakteryzuj głównego bohatera oraz omów postawy Orgona, Kleanta i Elmiry wobec tytułowej postaci.
Klucz odpowiedzi
ROZWINIĘCIE TEMATU - wypracowanie maturalne
można uzyskać maksymalnie 25 punktów
1. Przedstawienie postaci i relacji między nimi, np.: 2 p.
a. Tartuffe – tytułowy Świętoszek,
b. zwolennicy Tartuffe'a: Orgon (pan domu, głowa rodziny; zamożny mieszczanin),
c. przeciwnicy Tartuffe'a: żona Orgona – Elmira, szwagier – Kleant.
2. Dostrzeżenie cech postawy Tartuffe'a „dla świata", np.: 3 p.
a. dobroć, łagodność, wrażliwość,
b. pobożność,
c. pokora,
d. surowość wobec siebie, asceza,
e. wdzięczność i szacunek dla dobroczyńcy,
f. otaczanie opieką żony swojego dobroczyńcy,
g. skromność,
h. szczodrość.
3. Dostrzeżenie cech prawdziwej postawy Tartuffe'a, np.: 5 p.
a. niewdzięczność dla dobroczyńcy, odpłacanie złem za dobro,
b. ostentacyjna pobożność jako kamuflaż, gra pozorów,
c. lubieżność (uwodzenie Elmiry),
d. lekceważenie religii („i z niebem dać rady jakoś sobie można"),
e. pycha, pogarda wobec ludzi (lekceważy Orgona, do Elmiry zwraca się z wyższością),
f. niemoralność; kierowanie się zasadą „cel uświęca środki",
g. traktowanie własnych przyjemności jako dobra nadrzędnego,
h. chciwość,
i. relatywizacja pojęcia grzechu,
j. perfidia, wyrachowanie, intrygowanie,
k. manipulowanie ludźmi,
l. cynizm.
4. Dostrzeżenie cech Orgona i jego postawy wobec Tartuffe'a, np.: 6 p.
a. fascynacja osobą Tartuffe'a,
b. ocenianie bohatera w kontekście jego „bogobojności",
c. szczodrość,
d. naiwność,
e. gotowość do poświęceń dla Tartuffe'a,
f. duma ze znajomości,
g. odczuwanie niebiańskiej radości, „błogiego spokoju" w jego obecności,
h. utrata zdrowego rozsądku (zaślepienie, bezkrytyczność),
i. uznawanie Tartuffe'a za wzór cnót (nauczyciela życia),
j. przedkładanie Tartuffe'a nad rodzinę.
5. Dostrzeżenie cech postawy Kleanta wobec Tartuffe'a, np.: 4 p.
a. zdrowy rozsądek,
b. wyciąganie wniosków z obserwacji,
c. zaniepokojenie siłą wpływu Tartuffe'a na Orgona,
d. odraza wobec obłudy i hipokryzji,
e. pogarda dla „przybłędy",
f. nieufność wobec ostentacyjnej pobożności,
g. szacunek dla szczerej religijności.
h. próba zdemaskowania obłudy „świętoszków",
i. złość, bunt przeciw hipokryzji,
j. wyśmiewanie Tartuffe'a.
6. Dostrzeżenie cech postawy Elmiry wobec Tartuffe'a, np.: 2 p.
a. dostrzeganie hipokryzji,
b. obojętność na zaloty Tartuffe'a (lojalność wobec męża),
c. chęć zdemaskowania Tartuffe'a przed mężem,
d. podjęcie gry z Tartuffe'em.
5. Wnioski:
Wniosek pełny: (3)
Dostrzeżenie hipokryzji Tartuffe'a i różnych postaw bohaterów oraz ich interpretacja w kontekście przesłania utworu.
Wniosek częściowy: (2)
Dostrzeżenie hipokryzji Tartuffe'a i różnych postaw bohaterów.
Podsumowanie: (1)
Dostrzeżenie obłudy Tartuffe'a lub różnych postaw bohaterów.