Przedmieścia Stolicy
Adam Bernard Mickiewicz (ur. 24 grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Konstantynopolu) ? polski poeta, działacz i publicysta polityczny. Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany za największego poetę polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury polskiej w ogóle, a nawet za jednego z największych na skalę europejską. Określany też przez innych, jako poeta przeobrażeń oraz bard słowiański. Członek stowarzyszenia Filomatów, mesjanista związany z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. Jeden z najwybitniejszych twórców dramatu romantycznego w Polsce zarówno w ojczyźnie jak i w zachodniej Europie porównywany do Byrona i Goethego W okresie pobytu w Paryżu był wykładowcą literatury słowiańskiej w Collège de France. Znany przede wszystkim jako autor ballad, powieści poetyckich, dramatu "Dziady" oraz epopei narodowej "Pan Tadeusz" uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
W 1822 powstał zbiór Ballad i romansów, uważany powszechnie nie tylko za właściwy debiut Mickiewicza, ale również za dzieło oficjalnie rozpoczynające epokę romantyzmu w Polsce .Sporo kontrowersji wywołała w swoim czasie ballada otwierająca cykl, Romantyczność, zwłaszcza śmiałym przełożeniem ludowości nad postęp cywilizacyjny, kreacją nowego typu wzoru moralnego (młoda wiejska dziewczyna zdradzająca skrajną nierównowagę emocjonalną) oraz dość jednostronnie odczytywaną krytyką ówczesnego autorytetu naukowego, profesora samego poety, Jana Śniadeckiego. Był to świadomy i bezpośredni wkład Mickiewicza w polemikę między Kazimierzem Brodzińskim, prekursorem romantyzmu w literaturze polskiej, a Śniadeckim. Zamysł fabularny Romantyczności znalazł w późniejszym czasie rozwinięcie w postaci epizodu z życia Gustawa w IV części Dziadów.
Ballady i romanse, oprócz ballad (poważnych i ironicznych), zawierały również przypowiastki sentymentalne. Utwory zbioru cechował typowo romantyczny zwrot w stronę folk izmu i niesamowitości, mocno zaakcentowane moralne przesłanie oraz przekonanie o transcendentnych, metafizycznych powiązaniach między dobrem a złem ? zbrodnią i karą. Sentencjonalne, ludowe wyobrażenie moralności było u wczesnego Mickiewicza stale obecne, co najdobitniej pokazuje obrzęd gusła w II części Dziadów.
Poezje t. 1 ? wydane w Wilnie w roku 1822; zawierały Ballady i romanse, a także przedmowę O poezji romantycznej. Ten tom poezji miał przełomowe znaczenie w literaturze polskiej, zapoczątkowując nurt romantyczny oparty o ludowość, poezję ludową, obyczaje i wyobrażenia ludu
Poezje t. 2 ? wydane w roku 1823, zawierały Grażynę oraz II i IV część Dziadów;
Sonety krymskie ? wydane w roku 1826 w Rosji;
W Dreźnie powstała III część Dziadów ? najwybitniejszy polski dramat romantyczny, napisany wiosną 1832 roku
Konrad Wallenrod ? wydane w roku 1828 w Rosji;
Pan Tadeusz czyli ostatni Zajazd na Litwie ? epopeja napisana w Paryżu w latach 1832?1834, wydana w 1834 roku. W Panu Tadeuszu Mickiewicz przedstawił romantyczną i pełną nostalgii wizję Polski szlacheckiej;
Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego ? broszura polityczna z 1832 roku;
Prelekcje paryskie ? cykl wykładów Mickiewicza na temat literatury słowiańskiej wygłoszony w Collège de France w latach 1840-44; pierwsze wydania były redagowane przez Mickiewicza;
Liryki lozańskie wydane dopiero pośmiertnie;
Pisana przez całe życie I część Dziadów, ukazuje się prawdopodobnie na początku 1821 roku
Historia przyszłości ? traktat prekursorski wobec osiągnięć europejskiej fantastyki naukowej. Mickiewicz zniszczył rękopisy dzieła, zachowało się jedynie kilka kart oraz relacje przyjaciół autora;
Konfederaci barscy (fr. Les confédérés de Bar) ? dramat z 1836 roku.
Żeby mówić o romantycznych cechach twórczości Adama Mickiewicza należy krótko przybliżyć podstawowe wyznaczniki literatury romantycznej, hasła i pojęcia dla tej epoki charakterystyczne. Były nimi:
1) historyzm - źródłem twórczości była przeszłość narodowa z czasów średniowiecza, którą idealizowano, dostrzegając wśród ówczesnego rycerstwa wielkich bohaterów szlachetnie i niezłomnie walczących o urzeczywistnienie swych ideałów;
2) ludowość - zainteresowanie kulturą, moralnością i obyczajami ludu gdzie decydującą rolę odgrywają uczucia, obok świata materialnego istnieje irracjonalny (zdarzają się cuda, występują zjawy i duchy), dobro zwycięża nad złem, a sprawiedliwość jest wymierzana przez siły nadprzyrodzone;
3) orientalizm - wykorzystywanie w literaturze europejskiej motywów z kultury i religii Bliskiego i Środkowego Wschodu;
4) nowa koncepcja przyrody - przestała ona być tłem, a zaczęto ją traktować jak o symbol stanów uczuciowych człowieka lub nawet czyniono jednym z bohaterów; szczególnie fascynowała romantyków przyroda dzika, nieujarzmiona przez człowieka, dynamiczna, tajemnicza, groźna;
5) kult poezji i poetów - jednostek uważanych przez romantyków za wyjątkowe, natchnione, nieprzeciętne, znające lepiej niż inni ducha narodu;
6) odrzucenie reguł poetyki klasycznej - wywalczenie swobody w doborze i tworzeniu nowych form artystycznych.
Przedmieścia Stolicy. Jak podpowiada nam tytuł tekst będzie prawdopodobnie opisywał przedmieścia stolicy jakiegoś kraju.
Biorąc pod uwagę, że jest on częścią III części dziadów, możemy się domyślić, że chodzi o Petersburg, dawną stolicę Rosji.
Słowo przedmieścia moim zdaniem informuje nas, że miasto przedstawione w tym utworze zostanie pokazane od środka,
zostanie pokazana jego ukryta, strona. Sam wiersz pt. „Przedmieścia Stolicy” powstał w mniej więcej tym samym okresie co III część dziadów,
czyli około 1832r.
Nadawca:
widzi bogactwo,przepych i letnie rezydencje ,lecz dostrzega,ze ,aby to stworzyć śmierć musiało ponieść wiele niewinnych ludzi, dla zadowolenia cara
" Na tym przedmieściu podłe sługi carów,by swe rozkoszne zamtuzy dźwignęli,ocean naszej krwi i łez wylali".
-zauważa ,iż cale miasto przesycone jest stylem panującym w Paryżu i Londynie
Odbiorca:
Książka została napisana po wszystkich torturach ze strony cara Aleksandra I i senatora Nowosilcowa
z czego może wynikać że odbiorcami są wszyscy ci ,którzy stali się ofiarami i tak jak Mickiewicz patrzą na to wszystko co stało się z Polską przez zaborców
Forma:
Utwór ten posiada liczne porównania,wyliczenia i czasowniki. Wszystko to wpływa na wyobraźnie odbiorcy i nadaje tekstu dynamiczność .
Trudne pojęcia:
1. Parkany
2. Zamtuzy
3. Obeliski
4. Menueci
5. Krużganki
6. Widziadła
7. Kararyjskie
Kluczowe słowa:
1. Stolica
2. Miasto
3. Dwór
4. Gród
------------
Duda - czynności wstępne (biografia poety, cechy twórczości)
Radecki - analiza wstępna (analiza tytułu, data powstania, motto) + publikacja na stronie
Hernik - analiza właściwa (nadawca, odbiorca, forma)
Gojowy - analiza właściwa (treść, intertekstualności)
Grabiec - analiza wstępna (dedykacja,trudne pojęcia,kluczowe słowa)