Expand
-
Collapse
Cierpienia młodego Wertera
1774
debiut literacki
geneza
prace od 1773 r.
napisał książkę w 2 miesiące
reakcja na zamążpójście Charlotty Buff
reakcja na śmierć bliskiej przyjaciółki Henrietty von Roussillon
Urania
I wydanie 1774 r.
ostateczna wersja 1787 r.
motto
"Tak być kochana chce każda dziewczyna"
recepcja
dwukrotne wnowienie pierwszego wydania w 1774 r.
ogromna popularność
zachwyt krytyki
przyniosłą międzynarodową sławę Goethemu
ogromny wpływ na romantyzm
"gorączka werterowska"
moda na strój Wertera
niebieski frak
żółta kamizelka
moda na pozę Wertera
przesadzona uczuciowość
zachwyt naturą
bunt
pielgrzymki do miejsc opisanych w powieści
fala samobójstw
polskie tłumaczenia
Kazimierz Brodziński
1822 r.
po niespełna 50 latach!!!
pierwsze
kiepski
"zarżnął" język Goethego
Leopold Staff
1921
najlepsze
gatunek
powieść epistolarna
odmiana gatunkowa powieści
powieść w listach
narracja pojawia się w kolejnych listach
pogłębia przeżycia wewnętrzne bohaterów
powieść mieszczańska
pierwsza
problematyka mieszczańska
krytyka niemieckiej arystokracji
list
pamiętnik
pamiętnik życia wewnętrznego bohatera
romans
ale zamiast wartkiej akcji jest introspekcja
powieść autobiograficzna
Charlotta Buff
Christian Kestner
identyczny przebieg romansu
werteryzm
rola literatury
książki zbójeckie
Pieśni Osjana – pełne grozy, legendowy charakter
symbol nowych tendencji
dzieła Homera odwołują do mitycznej przeszłości
symbol klasycyzmu
Johan Wolfgang Goethe
1749 - 1832
nie był na pogrzebie matki
wykształcenie prawnicze
lubił hulaszcze życie
niesystematyczny
niecierpliwy
Faust
narracja
świat przedstawiony
bohaterowie
Werter
lubi samotność
buntownik
nadwrażliwy
osobowość
źródło samobójstwa
emocjonalny
wykształcony
erudyta
uprawia malarstwo
lubi przebywać na łonie natury
bada własne serce
kontepmluje naturę
nihilizm
nie szanuje żadnych wartości
nie przestrzega zasad moralnych i obyczajowych
przypomina naiwne dziecko
mieszczanin
szaleniec
milość odbiera mu zmysły
romantyczny kochanek
miłość od pierwszego spojrzenia
miłość idealna
samobójstwo z miłości
by spotkać się z ukochaną w niebie
bohater werteryczny
weltschmerz
ból świata
choroba wieku
ból istnienia
Eleonora
dawna sympatia Wertera
zdradzona przez Wertera
Werter wdał się w romans z jej siostrą
Werter ją porzucił
i uciekł na wieś
Lotta
Szarlotta S.
jej pierwowzór z biografii autora stanowi Charlotta Buff
postępuje zgodnie z oczekiwaniami społecznymi
reprezentuje obiektywną moralność
Albert
narzeczony, później mąż Lotty
przyjaciel Wertera
wie o sympatii Wertera względem Lotty
praktyczny
nienagannie moralny
Wilhelm
przyjaciel Wertera
adresat listów
fabuła
układ chronologiczny
akcja
czas akcji
od 4 V 1771 r. - 20 XII 1772 r.
4 maja - 10 września 1771 r,
20 października 1771 r. - 6 grudnia 1772 r.
12, 14, 20 grudnia 1772 r.
miejsce akcji
Wahlheim
Bibliografia:
"Historia literatyury światowej w dziesięciu tomach. Tom VI", red. T. SKoczek
wpływ
Herdera
Rousseau