Expand
-
Collapse
Nad Niemnem
Eliza Orzeszkowa (1841-1910)
postępowiec
propaguje asymilację Żydów
walczy z antysemityzmem
Rozmowa Benedykta z Witoldem
Witold Korczyński
syn Benedykta Korczyńskiego
syn Emilii Korczyńskiej
młody idealista
programowo postępowiec
brak porozumienia z ojcem
studiuje poza domem
Benedykt Korczyński
brat Andrzeja Korczyńskiego
brat Dominika Korczyńskiego
ojciec Witolda Korczyńskiego
mąż Emilii
stary, rozgoryczony życiem romantyk
samotny
rozczarowany życiem
zmęczony
musiał zrezygnować ze swoich ideałów
brak porozumienia z synem
efekty
wzajemne zrozumienie
zapowiedź współpracy
wzajemne odnalezienie się
Rozmowa Andrzejowej z Zygmuntem
Zygmunt Korczyński
syn Andrzeja Korczyńskiego
syn Andrzejowej
rozpieszczony
inteligent - artysta
gardzi prowincją
przyzwyczajony do życia na salonach
nie kocha
matki
mimo, że często używa tego słowa
narzeczonej
nie szanuje ojca
i jego patriotyzmu
kosmopolita
nie jest patriotą
gardzi polskością
zepsuty do szpiku kości egoista
Andrzejowa
rozpieszcza syna
zaspokajała wszystkie zachcianki Zygmunta
cały czas nosi żałobę po śmierci męża
przymykała oczy na małe niegodziwości swojego syna
efekty rozmowy
bolesne rozstanie matki z synem
Zygmunt nie otrzymuje zgody matki na sprzedaż majątku
Andrzejowa przejrzała na oczy
zrozumiała, że jej syn jest złym człowiekiem
dostrzegła w tym swoją winę
motyw mogiły
grób Jana i Cecylii
opowiada Anzelm
równość
praca
w pracy wszyscy są równi
miłość
mezalians
ucieczka od niesprawiedliwości społecznej
zbiorowa mogiła
powstańcy styczniowi
równość w walce
chłopi
Bohatyrowicze
ojciec Jana
szlachta
Korczyńscy
Dominik
Andrzej
oddanie czci i szacunku
ale postępowcy chcą wolczyć o Polskę bez broni
powieść
realizm podporządkowany jest konkretnym celom, założeniom
powieść służy społeczeństwu
przedstawia problemy społeczne
podpowiada ich rozwiązanie
narrator dokonuje kwalifikacji moralnych czynów bohaterów
pozytywizm
realizm tendencyjny
NN propaguje ideały pozytywistyczne
praca
równość
sprawiedliwość społeczna
wartość polskiej prowincji
troska o dom
patriotyzm w pozytywistycznym wydaniu
autorka wartościuje postawy przyjmowane przez bohaterów
miejsce akcji
Korczyn
Bohatyrowicze
Osowce
Olszynka
opracowania:
Martuszewska Anna, "Poetyka polskiej powieści dojrzałego realizmu"
Żmigrodzka Maria, "Orzeszkowa. Młodość pozytywizmu"
film
Nad Niemnem reż. Zbigniew Kuźmiński
motyw domu
szlachecka kultura
opuszczenie domu = wykolejenie
dom jako gniazdo
troska o dom i obejście
motyw powstania styczniowego
mogiłą powstańców
rozmowa Zymgunta z matką
akceptacja i wyraz szacunku
ale
zwrot w kierunku pracy u podstaw
mowa ezopowa
aby uniknąć cenzury