Klucz odpowiedzi do wypracowania maturalnego: Omów oświeceniową koncepcję miłości w wierszu: Przypomnienie dawnej miłości F. Karpińskiego
Klucz odpowiedzi:
można uzyskać maksymalnie 20 punktów
1. Analiza wstępna, 0-3
a) temat: wspomnienie nieszczęśliwej miłości,
b) podmiot mówiący: kochanek wspominający utraconą ukochaną, 1 os. l.p.
c) sytuacja liryczna rozdzieleni kochankowie
d) typ liryki – pośrednia
e) forma wypowiedzi – monolog liryczny
f) dwie płaszczyzny czasowe
g) miejsce wieś
Analiza właściwa
2. Obraz p.l., 0-3
a) wspomina szczęśliwą przeszłość
b) jest nieszczęśliwy, cierpi
c) przyczyną cierpienia jest brak ukochanej
d) religijny człowiek
e) tęskni
f) człowiek z ludu
g) opisuje przeszłość bardzo szczegółowo, a teraźniejszość pobieżnie
3. Obraz Justyny, 0-2
a) darzyła pl. miłością; dawna miłość podmiotu lirycznego
b) jest bardzo słabo scharakteryzowana
c) jest adresatem wypowiedzi pl.
d) bohaterka pochodzi z ludu
4. Koncepcja miłości, 0-3
a) przejawia się poprzez kontakt zmysłowy (erotyka bez winy),
b) jest rozmową dusz,
c) jest przeżywana jako czułość, tęsknota, żal, poddanie się losowi,
d) miłość opiera się upływowi czasu
e) idealizacja miłości
f) skryta miłość
g) naturalne uczucie
5. Rola natury, 0-3
a) miejsce schadzek miłosnych, sceneria
b) świadek miłości
c) psychologizacja upływu czasu
d) zmiany w przyrodzie obrazują upływ czasu
6. Sposoby wyrazu, 0-6
a) rozpoznanie konwencji sentymentalizmu,
b) gatunek literacki nawiązujący do twórczości ludowej (pieśń pasterska),
c) prostota języka (proste zdania, brak wyszukanych figur stylistycznych),
d) melodyjność, uzasadnienie – co najmniej jeden argument, np.:
- regularna budowa stroficzna (każda zwrotka całością składniową),
- rytmiczność (regularny 7-zgłoskowiec),
- regularne rymy (zwykle gramatyczne),
- powtórzenia,
e) emocjonalność, uzasadnienie – co najmniej jeden argument, np.:
- apostrofy do adresatki monologu lirycznego (nieobecnej Justyny),
- epitety (np. „słodkie wieczory"),
- pytanie retoryczne,
- wykrzyknienia,
- paralelizmy składniowe,
- anafory,
- skontrastowanie pierwszej i ostatniej zwrotki,
f) typowe motywy np. jawor, strumień, pamiątki,
g) elementy arkadyjskie; sielanka
h) rustykalność.
SZCZEGÓLNE WALORY wypracowania maturalnego
(maksymalnie 4 punkty)
- W1 omówienie rokokowej koncepcji miłości - flirt
- W2 omówienie klasycystycznej koncepcji miłości – libertynizm
- W3 omówienie petrarkizmu
- W4 omówienie jakiegoś innego utworu sentymentalnego
- W5 omówienie innej pary kochanków (Dante i Beatrycze; Tristan i Izolda, Romeo i Julia)