Lalka. Poglądy Wokulskiego na temat Paryża - Klucz odpowiedzi

Klucz odpowiedzi do zadania maturalnego: Odwołując się do załączonego fragmentu „Lalki" Bolesława Prusa dokonaj analizy poglądów Stanisława Wokulskiego na temat Paryża i wykaż ich związek z ideologią pozytywistyczną.

Klucz odpowiedzi:

Wprowadzenie do wypracowania maturalnego

Filozofia epoki (do 2 p.)

1. August Comte – religia ludzkości, monizm przyrodniczy, filozofia pozytywna
2. Hipolit Taine – determinizm
3. Karol Darwin - ewolucjonizm
4. Herbert Spencer – organicyzm
5. John Stuart Mill - utylitaryzm

Informacje o Wokulskim (do 2 p.)

1. główny bohater
2. zakochany w Izabeli Łęckiej - romantyk
3. bogaty kupiec
4. pochodzi ze zubożałej szlachty
5. fascynuje go nauka -pozytywista

Ogólne informacje o fragmencie (do 2 p.)

1. Wokulski marzył o wizycie w Paryżu
2. Wokulski przyjechał do Paryża w celach handlowych aby zakupić okręty handlowe
3. Wokulski zwiedza Paryż
4. Spotyka tu prof. Geista
5. Potem wraca do Warszawy i obraca się wśród arystokracji

Analiza fragmentu "Lalki" B. Prusa
 

Wokulski poddaje refleksji sens układu urbanistycznego Paryża (do 2 p.)

1. pozorny chaos
2. przejrzysta budowa
3. miastem rządzą żelazne prawa

Kult postępu (do 1 p.)

1. postęp prowadzi do szczęścia
2. powiązany jest z użytecznością

Scjentyzm (do 1 p.)

1. zdobywaniu wiedzy służą gabinety i muzea

Kult pracy (do 3 p.)

1. praca jako źródło postępu
2. praca prowadzi do szczęścia wszystkich mieszkańców
3. kult pracy organicznej
4. nie marnowanie pracy poprzednich pokoleń
5. pracowitość mieszkańców

Organicyzm Herberta Spencera lub monizm przyrodniczy Augusta Comte'a (porównywanie świata ludzkiego do natury, stosowanie tych samych metod) (do 2 p.)

1. porównanie budowy do gąsienicy
2. porównanie budowy do rośliny
3. każdy element budowy miasta (dzielnica, fontanna, plac, park, muzeum) spełnia określoną funkcję i służy całemu miastu

Ewolucjonizm (Karol Darwin, Herbert Spencer) (do 4 p.)

1. dobór naturalny (umieranie ludzi słabego zdrowia w ciągu roku;odchodzenie nieudolnych w ciągu kilku lat)
2. prawo silniejszego (przetrwanie w mieście mają zagwarantowani tylko najsilniejsi;przetrwanie w mieście mają zagwarantowani tylko najzdolniejsi)
3. budowane przez wieki
4. dorobek poprzednich pokoleń wykorzystywany i pomnażany jest przez kolejne generacje paryżan
5. tworzone przez wielu ludzi
6. doskonale dostosowane do potrzeb mieszkańców

Utylitaryzm (John Stuart Mill) (do 2 p.)

1. to co piękne w Paryżu jest też użyteczne
2. użyteczność miasta źródłem szczęścia

Idea równości społecznej (1 p)

wszyscy mają jednakowy dostęp do posągów, obrazów itp.

Wnioski

Wokulski dostrzega planowość i logikę w budowie Paryża.
Wokulski patrzy na Paryż jak pozytywista i ocenia je bardzo pozytywnie ze względu na realizację najważniejszych idei pozytywizmu.
Wokulski poddaje refleksji proces powstawania Paryża, jego budowę i organizację.

Wokulski dostrzega, że Paryż jest podobny do organizmów: roślinnego i zwierzęcego.
Łączy to z pozytywistycznymi filozofiami: organicyzmem i ewolucjonizmem.

Wokulski dostrzega w Paryżu podstawowe elementy ideologii pozytywistycznej