Krótki artykuł poświęcony pojęciu: językoznawstwo funkcjonalne
Językoznawstwo funkcjonalne
to teoria języka rozwijana przez praską szkołę strukturalistyczną i kierunki do niej nawiązujące. Praska szkoła strukturalistyczna traktowała język jako narzędzie służące do porozumiewania się (funkcjonalizm=analiza wyrażeń językowych wychodzi od ich funkcji). Opis opiera się tylko na funkcji.
Językoznawstwo funkcjonalne poświęca uwagę analizie semantycznej. Za inherentną część struktury językowej uważa się jednostki znaczenia oraz stosunki między nimi, a także stosunek tych jednostek do jednostek formy. Stosunki te rozpatruje się w ramach ogólniejszego stosunku między formą a funkcją, który traktuje się jako gradualny, występuje bowiem między dźwiękiem a fonemem, między formą fonologiczna morfemu a jego funkcją, między jednostkami morfemicznymi i syntaktycznymi a ich funkcjami semantycznymi.
Językoznawstwo funkcjonalne uwzgędnia zagadnienia zwiazane z rozwojem tego języka.
Założenia językoznawstwa funkcjonalnego są kontynuowane przez czeskich i słowackich lingwistów w duchu strukturalistycznym (F.Danes, K.Hausenblas, O.Leska, M.Komarek, F.V.Mares, I.Nemec, J.Firbas, J.Filipiec) i w duchu generatywistycznym (P.Sgall, P.Novak, L.Nebesky, E.Benesova).
Do językoznawstwa funkcjonalnego zalicza także A. Martineta, który nawiązując do Saussure'a oraz do szkoły praskiej przyjął twierdzenie o języku - narzędziu komunikacji.
Język jest system znaków, które funkcjonują na zasadzie ścisłego związku signifiant – signifie.
Martinet podkreślał konieczność badania cech, charakterystycznych dla poszczególnych języków.
Ważna teza o podwójnej artykulacji jęz. W analizie syntaktycznej wypowiedzenia podst. jest pojęcie funkcji monemów, przez którą Martinet rozumie fakt jęz. odpowiadający w świecie pozajęzykowym stosunkowi między el doświadczenia a doświadczeniem globalnym. Wyróżnił 3 sposoby wyrażania funkcji:
- leksykalny - kiedy funkcja monemu wynika z jego znaczenia
- morfologiczny – tzn. za pomocą takich środków, jak końcówki fleksyjne , przyimki
- szyk
Źródło: Encyklopedia językoznawstwa ogólnego