Nauczanie

Scenariusz lekcji poświęconej oświeceniowym dylematom wolności, czyli wprowadzeniu do oświecenia. 

1. Szkoła: ZS nr 6 w Jastrzębiu Zdroju

2. Klasa: 1 LA, 1 C

3. Przedmiot: język polski

4. Prowadzący: Arkadiusz Żmij – stażysta

5. Program: Pamiętajcie o ogrodach

6. Temat lekcji: Oświecenie i dylematy wolności – wprowadzenie do epoki

7. Cele lekcji:

   1. ogólny: budowanie przekonania o ważnej roli oświecenia w kulturze europejskiej

   2. cele szczegółowe:

      • uczeń dostrzega związki historii i polityki z myślą oświeceniową

      • uczeń dostrzega związki historii i polityki z kulturą

      • uczeń zna tło historyczne oświecenia

      • uczeń zna ideały, hasła rewolucji francuskiej

      • uczeń rozumie kulturotwórczą funkcję historii w ogóle i rewolucji francuskiej w szczególe

      • uczeń zna różnice w definiowaniu pojęcia równości przed rewolucją i po niej

      • uczeń zna różnice w definiowaniu pojęcia braterstwa przed rewolucją i po niej

      • uczeń zna różnice w definiowaniu wolności przed rewolucją i po niej

      • uczeń zna pojęcia: determinizm przyrodniczy, wolność wewnętrzna, wolność zewnętrzna, równość, braterstwo, rewolucja francuska, absolutyzm, utopia,

      • uczeń zna ramy czasowe europejskiego oświecenia

8. Metody dydaktyczne:

   1. burzy mózgów

   2. wykładu nauczyciela

9. Środki dydaktyczne:

   1. tablica

10. Formy pracy:

    1. jednostkowa

    2. zbiorowa

11. Bibliografia:

    1. A. Z. Makowiecki, A. Markowski, W. Paszyński, T. Wroczyński, Pamiętajcie o ogrodach część 1, WSiP: Warszawa, 2002 r.

    2. Literatura powszechna według Jana Zomkowskiego, red. A. Rysiewicz, Świat Książki: Warszawa 1997 r.

    3. M. Stworowa, M. Orlicka, Scenariusze lekcji języka polskiego, Innowacje: Goleszów, 1994 r.

    4. M. Adamczyk, B. Chrząstowska, J. T. Pokrzywniak. Starożytność-oświecenie. Podręcznik literatury dla klasy pierwszej szkoły średniej, WSiP: Warszawa, 1995 r.

    5. N. Davies, Europa rozprawa historyka z historią, Wydawnictwo Znak: Kraków 2004 r.

    6. Małe tablice historyczne, red. Witold Mizerski, Wydawnictwo Adamantan s.c.: Warszawa 1996 r.

Konspekt właściwy:

I Ogniwo wstępne: 10’

-etap organizacyjny

-stworzenie sytuacji problemowej:

1. Oświecenie to jedna z niewielu nazw epoki, której autorami są ludzie, ją tworzący i która przetrwała do dziś… np. ludzie średniowiecza nazywali swoje czasy via moderna. Co dla was znaczy ta nazwa? Z czym ją kojarzycie? – Wypiszcie pomysły na tablicy.

II Ogniwo centralne 30’

2. Krótkie informacje wprowadzające:

   1. czas trwania epoki

   2. definicja oświecenia zaproponowana przez Kanta

   3. krótki rys historyczny

3. W jaki sposób trzy najważniejsze wydarzenia historyczne oświecenia: rewolucja francuska, wojna o niepodległość stanów Am. Pn., Sejm Wielki, Konstytucja 3-go maja mogą być ze sobą powiązane? Co je łączy?  wolność

4. Zapisanie tematu: Oświecenie i dylematy wolności.

5. Przyjrzenie się roli rewolucji francuskiej na kulturę europejską

   1. pytanie o hasła rewolucji

   2. burza mózgów dotycząca każdego z tych haseł

   3. wykład nauczyciela przedstawiający przewartościowania w zakresie pojęć-haseł rewolucji (podkreślenie wagi pojęcia wolności w świecie)

   4. różne oceny rewolucji francuskiej – zakończenie wykładu pytaniem otwartym: Która z ocen jest właściwa?

III Ogniwo końcowe: 5’

6. Stawiam wam zatem pytania:

   1. Jaką rolę oświeceniowa myśl odegrała w kulturze europejskiej?

   2. Jak to możliwe, że w różnych częściach świata będących pod wpływem kultury europejskiej doszło do wydarzeń, których pobudki lub cele są nieomal identyczne?

   3. Jak rewolucja francuska wpłynęła na rozumienie pojęć: braterstwo, równość, wolność