Analiza wiersza: Do przyjaciół Moskali
Warto przeczytać: {ln: Jak analizować wiersz? ' Jak analizować i interpretować wiersze?} oraz {ln: Środki poetyckie ' Wiesz jakie są środki poetyckie?}
Biografia poety
Adam Mickiewicz (1798-1855), polski poeta, publicysta. Stracił ojca w wieku 14 lat. Podczas studiów poznał młoda Marylę, która pochodziła z zamożnej rodziny i wpływowej szlachty litewskiej, zaś młody Adam ze szlachty zaściankowej, co nie pomogło jednak w wzajemnym uczuciu. W czasie studiów razem ze swoimi przyjaciółmi założył Towarzystwo Filomatów a nieco później Związek Filaretów i organizację „Promieniści”, których celem była praca samokształceniowa i naukowa, później też działalność wychowawcza i patriotyczna wśród młodzieży uniwersyteckiej.
Adam Mickiewicz uważany był za największego pisarza polskiego. Pracował jako nauczyciel w Kownie. W późniejszym czasie zostaje aresztowany za przynależność do tajnego stowarzyszenia Filomatów, którego był współzałożycielem. Przebywał w klasztorze bazylianów w Wilnie, gdzie został skazany na pobyt w Rosji, w której przebywał 5 lat. Poznał tam różne osobowości tematyczne romantyzmu, które wpłynęły na jego twórczość. Po wyjeździe podróżował po Europie. Zmarł na cholerę walcząc przeciwko Rosji wspierając polski region.
Cechy twórczości
-orientalizm - ukazywanie w literaturze fascynacji kulturą orientu , zapożyczenia z tamtejszych języków, ukazywanie motywów.
-historycyzm - zaczerpnięcie do przeszłości, historii np. średniowiecza .ma to na celu ukazanie np. rycerza jako wzorzec, ideał po przez jego postępowanie.
-irracjonalizm - mówi nam o tym ze rzeczywistości nie da się poznać w sposób racjonalny.
-kult poezji i poetów - postacie uznane przez romantyków za natchnione ,wyjątkowe.
-koncepcja przyrody - fascynacja, przedstawienie przyrody jako uczucia.
-ludowość - zainteresowanie życiem człowieka ,tym co go otacza jego życiem moralnym.
-mistycyzm - wiara w kontakt z bogiem poprzez sen , wizje .Zostało to przedstawione m.in. w wielkiej improwizacji.
-mesjanizm - ukazany w 3 cz. Dziadów
-profetyzm - mówi nam o tym że niektóre jednostki posiadają dar jasnowidzenia.
-nowatorskiespojrzenie Mickiewicza na świat.
-odrzuceniereguł klasycyzmu.
Analiza tytułu
„Do przyjaciół Moskali” - podmiot liryczny zwraca się do swoich przyjaciół odsiadujących wyroki w ciężkich rosyjskich więzieniach oraz do całego narodu rosyjskiego.
Data powstania
1832 r. -XIX wiek
Dedykacja
- „Ten Ustęp
Przyjaciołom Moskalom
poświęca autor”
-hołd złożony pamięci dekabrystów (A. Bastużewa i K. Rylejewa)
Trudne pojęcia
-wieszcz - poeta natchniony, szczególna rola poety
Kluczowe słowa
- Konrad Rylejew - człowiek bardzo szlachetny, uwięziony przez cara
- Aleksandr Bastużew - wybitny rosyjski poeta, dekabrysta, przywódca powstania,uwięziony przez cara
- „niebios kara” - popadnięcie w łaskę cara, bicie pokłonów carowi
- „kielich trucizny” - zawiera gorycz, łzy, lament poety, krew wylaną przez Polaków, trucizna ma zniszczyć wroga
Nadawca
Były więzień, wygnaniec
Odbiorca
Rosjanie, którzy są ulegli carskim rządom
Gatunek
Wiersz
Wersyfikacja
Trzynastozgłoskowiec
Kompozycja
Podział na strofy, rymy krzyżowe
Środki stylistyczne
-Porównania: „Niech wam zwiastują wolność, jak żurawie wiosnę.”
-Apostrofy: „Wy - czy mnie wspominacie! „
-Epitety: „płatnym językiem”
-Metafory: „Teraz na świat wylewam ten kielich trucizny,”
Bohaterowie
-Lojalni wobec cara: senator Nowosilcow - człowiek mściwy bezwzględny, usłużył carowi, Leon Bajkow - chcący przypodobać się Senatorowi, Botfinka - sędzia śledczy, który katował więźniów. Grupa ta jest wcieleniem wszelkiego zła, jakie pochodzi od cara.
-Polacy, którzy sprzedali się carowi: Wacław Pelikan - służący Nowisilcowowi, profesor z Uniwersytety Wileńskiego - August Becu, ojczym Juliusza Słowackiego, profesor patologii na uniwersytecie.
-Zróżnicowana społeczność rosyjska: Są wśród nich kapusie, tchórze i zwyczajni zbrodniarze, ale również prawdziwi rosyjscy patrioci.
Temat
Wiersz „Do przyjaciół Moskali” jest wyrazem hołdu złożonego poległym dekabrystom. Autor pokazuje swoją postawę polityczną oraz zróżnicowanie między narodem rosyjskim, a systemem w jakim tkwiła Rosja. Jest to również odpowiedzi na zarzuty, jakoby jego twórczość była antyrosyjska.
Idee
Okazuje więź z Rosjanami, którzy dążą do oswobodzenia się z carskiej tyranii.
Epoka
Romantyzm
Historia
Okres zaborów Polski