Jak analizować fragment epiki?
Streszczenie
- Podziel stronę na notatki na tyle pól, ile musisz wykonać instrukcji
- Analizuj fragment
- Określ formę wypowiedzi:
- Wypisz podstawowe informacje o bohaterach w scenie
- Usytuuj scenę z fragmentu/fragmentów w utworze
- Wypisz wszystkie informacje z pozostałych lektur korespondujące z tematem
- Uwzględnij korespondujące z tematem konteksty
1. Jak zanotować efekty analizy fragmentu tekstu?
Podziel sobie brudnopis na tyle części, ile zadań (wiązek tematycznych) masz wykonać (by zrealizować temat) przed sporządzaniem notatki, a efekty analizy wpisuj w przygotowane wcześniej odpowiadające im miejsca. Dzięki temu prostemu zabiegowi twoja notatka będzie już wstępnie uporządkowana, co znacznie ułatwi dalsze prace.
2. W jaki sposób analizować tekst?
Rzut oka
Przejrzyj cały tekst, spróbuj ogarnąć całość, zastanów się o czym on jest, kto tu występuje, z jakich części się składa?
Akapit po akapicie
Najpierw czytając całość spróbuj wypisać główne myśli kolejnych akapitów.
Zdanie po zdaniu
Następnie analizuj nie akapit po akapicie, ale zdanie po zdaniu z każdego wybierając wszystkie informacje jakie się da. Dzięki temu mniej szczegółów umknie twojej uwadze. Kiedy już dokończysz analizę fragmentu tekstu, koniecznie przywołaj z pamięci inne fakty z całej lektury, korespondujące z tematem, wnoszące do niego coś nowego.
3. Co uwzględnić w trakcie analizy fragmentu epiki?
Forma, czyli gatunek i język
Poza informacjami związanymi z tematem odnajdź na podstawie tekstu formę wypowiedzi, czyli cechy języka narratora (więcej w {ln: Narracja - jak opisać?}), bohaterów, określ typ narracji, sposób ujawniania się narratora (więcej w: {ln: Narrator - jak opisać?}).
Opisz także rodzaj i gatunek literacki, z którym masz do czynienia.
Bohaterowie fragmentu
Opisz również informacje zawarte we fragmencie, które dotyczą takich rzeczy jak:
- przeszłość bohaterów
- zachowania bohaterów,
- wygląd bohaterów,
- poglądy bohaterów,
- relacje pomiędzy bohaterami,
- więzi ich łączące.
Zawsze odwołuj się również do swojej wiedzy o całym utworze (np. opis ich przeszłości i dalszych losów).
Więcej na temat analizy pojedynczej postaci literackiej znajdziesz w artykule: {ln: Postać literacka - jak opisać?}
Scena na tle całego tekstu
Dokładnie opisz scenę:
- co tu się dzieje?
- na jakie tematy się rozmawia?
Dobrze usytuuj scenę w utworze:
- określ poprzedzające ją wydarzenia,
- przedstaw wydarzenia, będące jej konsekwencją
- opisz rolę sceny w fabule
- opisz wpływ sceny na losy, poglądy, postawy bohaterów
Intertekstualności i konteksty
Nim przejdziesz do pisania {ln: Jak napisać plan rozprawki? ' planu rozprawki} lub eseju powinieneś jeszcze zastanowić się nad tym z jakimi dziełami literatury, kultury ten tekst prowadzi dialog (intertekstualności) albo poprzez bezpośrednie odwołania do nich (świat, bohater, język), albo poprzez tematy, które podejmuje.
Nie mniej istotne wydaje się odnalezienie związków lektury z epoką w postaci odnalezionych w niej nurtów, postaw właściwych czasowi, w którym powstała. Warto znać:
- kontekst filozoficzny,
- kontekst historyczno-literacki,
- kontekst historyczny,
- kontekst biograficzny