Błędy ortograficzne w wypracowaniach z języka polskiego
Ortografia w wypracowaniu z języka polskiego
W wypracowaniu z języka polskiego autorstwa ucznia uwzględnia się następujące błędy ortograficzne:
Błędy ortograficzne rażące (I stopnia) zaliczono:
- błędy w zakresie pisowni wyrazów z ó-u, rz-ż (w tym wyjątki od pisowni rz po spółgłoskach), ch-h;
- błędy w zakresie pisowni nie z różnymi częściami mowy;
- błędy pisowni zakończeń – ji, -ii, -i;
- błędy w pisowni wielką i małą literą (z wyjątkiem pisowni przymiotników dzierżawczych);
- błędy w zakresie pisowni cząstki –by z osobowymi formami czasownika;
- błędy w zapisie przedrostków -roz-, bez-, wes-, wz-, ws-,
- błędy w pisowni nosówek (ą, ę) oraz połączeń om, on, em, en,
- Odstępstwa w zakresie pisowni ó-u, rz-ż, ch-h należy uznać za błąd ortograficzny pierwszego stopnia, ale mniej rygorystycznie (jako błędy ortograficzne drugorzędne) trzeba potraktować błędy w zapisie wyrazów rzadko stosowanych, o niskiej frekwencji w języku potocznym (np.: wataha, Boh – nazwa rzeki, bachmat, kurhan).
Błędy ortograficzne drugorzędne
to pozostałe odstępstwa od reguł ortograficznych, w tym m.in.:
- pisownię wyrażeń przyimkowych,
- dzielenie wyrazów przy przenoszeniu do nowej linii,
- pisownię wyrażeń przyimkowych,
- pisownię zakończeń –ski, -cki, -dzki, -stwo, -wstwo;
- pisownię przedrostków z-, s-, ś-;
- pisownię –by z pozostałymi częściami mowy.
Powtórzenia błędów ortograficznych
Za jeden błąd ortograficzny postanowiono przyjąć kilkukrotne popełnianie przez ucznia błędu w tym samym wyrazie, a także powtarzanie tego samego błędu w zapisie wyrazów należących do tej samej rodziny (np. !kturzy, !niekturzy).
Błędy w cytatach
Błędy w zakresie poprawnej pisowni popełnione przez ucznia w cytatach należy traktować jako błędy ortograficzne, a nie jako błędy rzeczowe.
Błąd graficzny
Popełnianie przez ucznia błędu ortograficznego w wyrazie, który we wcześniejszych lub późniejszych fragmentach tekstu został przez niego zapisany poprawnie, uznać należy za błąd graficzny, a nie ortograficzny.
Źródło: Ustalenia dotyczące błędów ortograficznych w pracach maturalnych z języka polskiego. Komisja Dydaktyczna Rady Języka Polskiego na posiedzeniu 21 lutego 2005 roku ustaliła, że podstawą podziału błędów ortograficznych na błędy rażące i błędy drugorzędne są reguły ortograficzne.