Mikołaj Rej
Dzieciństwo
Mikołaj Rej urodził się 4 lutego w 1505 roku w bogatej rodzinie w Żórawnie. Był synem Stanisława Reja i Barbary Herburt. Gdy był dzieckiem bardziej niż nauka interesowała go zabawa natomiast, gdy był już młodzieńcem bardziej wolał wesołe towarzystwo. Po podstawowej edukacji wyjechał do Krakowa i studiował na Akademii Krakowskiej. Po roku studiów wrócił do swojej rodzinnej miejscowości, gdzie polował i łowił ryby. W wieku 20 lat ojciec wysłał go na dwór magnacki Andrzeja Tęczyńskiego. Moment ten okazał się w życiu Reja przełomowy, uczył się tam literatury, stylistyki i ortografii. To właśnie tam, na dworze, powstały jego pierwsze próby literackie. Po 4 letniej edukacji najpierw dwa lata Skalbmierzu, potem kolejne dwa we Lwowie Mikołaj odebrał fragmentaryczne wykształcenie. Po własnych naukach u Tęczyńskiego Rej awansował i został jego sekretarzem.W czasie gdy Rej zajmował się gromadzeniem papierów i pomaganiem Tęczyńskiemu dowiedział się że jego Ojciec zmarł po czym wyjechał na wieś i już nie wrócił.
Dorosłość Mikołaja
Później po śmierci ojca Rej postanowił trochę po podróżować po okolicznych ziemiach. Założył swoje 2 miasta, mianowicie Rejowiec w którym także zmarł ale o tym później i także Oksę. W kolejnych latach Rej odnalazł swoje szczęście w siostrzenicy lwowskiego - arcybiskupa z którą niewiele później wziął ślub.Po ślubie postanowił zreformować swoje życie i mienił wyznanie z luterańskiego na kalwińskie po czym zaczął intensywnie działać na rzecz kościoła.
Śmierć Mikołaja Reja
Wiele podróżował lecz i jego jak i każdego człowieka czeka śmierć.Mikołaj zmarł w swoim mieście. Zmarł mianowicie w Oksie gdzie tez został pochowany lecz do teraz nie wiadomo gdzie dokładnie go pochowano. Specjaliści jednakże trzymają się wersji że został pochowany w Oksie Nie wiemy nic na temat dokładniejszego miejsca.
Wygląd
Główną cechą wyglądu fizycznego Mikołaja Reja (o czym już wspominał wcześniej) jest przede wszystkim jego postura, zarysy twarzy, broda oraz zapadnięte oczy.
Był on człowiekiem raczej przysadzistym, przynajmniej tyle możemy wywnioskować na podstawie w/w obrazów.
Miał lekko podłużna twarz oraz zakrzywiony w dół nos. Kontury twarzy bardzo podkreślała jego lisia bródka oraz szlacheckie wąsy.
Oczy Reja są czarne jak węgiel, na w/w "malowidłach" Rej spogląda na nas raczej wzrokiem surowym.
Opisując cechy fizyczne nie możemy także pominąć jego ubioru. Mikołaj Rej został narysowany w szatach bardzo bogatych i ozdobnych. Ten fakt narzuca nam od razu zmuszenie się do refleksji na temat pochodzenia i życia Reja.
Kolejnym faktem który chcę poruszyć w tym artykule jest to ,że Rej został namalowany z książką w ręku. Wskazuje to na jego wykształcenie, twórczość (każdy powinien wiedzieć o tym, że jako pierwszy tworzył on w języku polskim, poza tym był przecież ojcem literatury polskiej).
Nie jest łatwo opisać cechy zewnętrzne danej postaci na podstawie 2 malowideł , ale mam nadzieję, że chodź w minimalnej części udało mi się zilustrować wam postać Mikołaja Reja.
Charakter Reja
Sądzę, że należy zacząć od tego, że na pewno był śmiałym i odważnym pisarzem, jako pierwszy rozpoczął twórczość w j. polskim, a na pewno trzeba było być odważnym żeby pisać dzieło teraz już w naszym ojczystym języku a nie łacinie.
Kolejną cechą którą poruszę jest religijność Mikołaja Reja , był on teologiem ewangelickim.
Przytoczę tutaj pewien fragment z "Krótkiej rozprawy między Panem ,Wójtem a Plebanem":
„A wójtże się jął gdakać!
Czymże by ta gębę zatkać?
Gdzieś to dzban piwa dobrego,
Przegadałby mędrca tego.”
Z analizy tego fragmentu możemy wynieść, że Rej uważa księdza jako postać leniwą i złą.
Poeta krytykuje strukturę kościoła, pokazując nieuctwo i głupotę zakonników.
Nawołuje do reform.
Według niego język narodowy powinien zastąpić przestarzałą już łacinę której i tak nikt z wiernych nie rozumiał.
Rej był także towarzyski, możemy wywnioskować to z biografii i charakterystyk w których jest mowa o tym, że Rej wolał zamiast się uczyć spędzać czas z przyjaciółmi na łonie natury (jak już wspomnieliśmy o nauce, warto wspomnieć o tym, że Rej był po części samoukiem).
Ostatnią cechą którą poruszę jest to ,że Mikołaj Rej był człowiekiem niezdecydowanym, szukającym zmian, w związku z tym bardzo często zmieniał swoje miejsca zamieszkania, o czym będziecie mogli przeczytać w artykułach moich kolegów.
Cechy twórczości
Najważniejszą rzeczą jest fakt że Mikołaj Rej jak pierwszy pisał w języku narodowym czyli polskim. W ten sposób dawał on do zrozumienia, że zawraca on uwagę na świat i ludzi wokół niego. Tematem jego prac nie zawsze była religia - był pisarzem świeckim, jednakże często traktował o tematach moralności, itp. W swoich utworach krytykował rzeczywistość, otaczający go świat i społeczeństwo. Swoje utwory pisał używając satyry. Część swoich utworów napisał używając dialogu. Ponieważ w renesansie każdy był wolny, i mogł krytykować kościół, to Mikołaj Rej robił to. Nie zachwalał swoich dzieł, znał ich wartość.
Swoimi utworami chciał wychowywać ludzi, ukazując im rzeczywistość w nieco innym świetle.
Trochę o twórczości
Czytając figliki (tak jak fraszki to forma epigramatu) mam wrażenie tego, że autor ukazuje świat w niezwykle trafny i śmieszny sposób. Bo tak jest. Ten gatunek przypomina mi nieco przypowieści - różnymi przykładami ukazuje sens pewnych rzeczy. Tematyka jest różna - religijna, społeczna, i tym podobne.
Figliki dają poglą o ludziach tamtych czasów (czasów renesansu) choć czasami w nieco stereotypowy sposób.
Postaram się zinterpretować kilka Figlików:
"PLEBAN PIESKA NA CMYNTARZU POCHOWAŁ" to figlik o tematyce religijnej. Streszczę - pleban miał psa, którego kochał, a który zdechł. Wnet go pochował na chrześcijańskim cmentarzu. Jakiś czas potem spotkał się z biskupem. Biskupowi nie podobał się pogrzeb. Pleban przekupił biskupa i pozwolił żeby pies leżał na cmentarzu.
No więc o co chodzi? Figlik ten ukazuje przekonania religijne Reja. Przyłączył się On do reformacji. Jak wielu innym ewangelików był On przeciwny systemowi panującemu w Kościele. Tutaj mamy właśnie taki przykład - Pleban przekupuje biskupa w dość błachej i durnej sprawie.
"JAKO ZONA NA POGRZEBIE OMDLAŁA" to figlik o tematyce społecznej. Pewien człowiek miał żonę. Ona na jego pogrzebie omdlała. Po pogrzebie zapytała sąsiadek czy dobrze udawała.
Jak ja interpretuję ten figlik? Częstokroć małżeństwa były "ustawiane" przez rodziców młodej pary. Działo się tak aby umacniać rody - szlachcianka nie wychodziła za mąż za chłopa. Częstokroć małżonkowie się nienawiedzili bo gdy byli zmuszeni do małżeństwa po prostu do siebie nie pasowali. Możemy zobaczyć tutaj że para z tamtego figlika to był niewypał.
"BŁAZEN, CO GŁODEM CHCIAŁ ZAMKU DOBYĆ" to śmieszny figlik opowiadający o losach błazna. Pewien książe myślał żeby dobyć dobrze zorganizowanego zamku głodem. Dlatego też jego błazen położył się pod murami i trzy dni nie jadł. Później powiedział Panu że tak zamku dobyć się nie da.
Widzimy tu pewien komizm. Figlik ten jest wzorowym przykładem stylu figlików.
"Żywot człowieka poczciwego" opisuje uniwersalne wzorce jakie powinni stosować ludzie którzy chcą dobrze żyć.
Tenże utwór to rozprawa etyczna w której główny bohater - młody człowiek spotyka wielu człołowych i znanych filozofów objaśniających "zasady" życia na bożym świecie. Jak widzimy więc mamy tutaj odwołanie do antyku, z którego czerpie Rej (szczególnie do dualizmu Platona). Tenże człowiek tak naprawdę uformował pewien ideał człowieka.
Cały utwór jest alegorią. W tekście mamy do czynienia z rymami parzystymi.
Kilka rad niesionych przez ten utwór:
1. Duży majątek niesie za sobą niebezpieczństwo;
2. Niedbalstwo i obżarstwo niszczą człowieka;
3. Świat nie jest trwały ale jest piękny;
4. Miłość powinna być stała, małżonkowie powinni być sobie wierni;
5. Niektóre rozkosze są tylko iluzją;
6. Życie w rodzinie jest ciężkie ale piękne;7. Nie da się sprzeciwić śmierci;;
Bibliografia:
Nieznany Autor : Mikołaj Rej - notka biograficzna,dostępny w internecie
streszczenia.pl/autor/rej-mikolaj/
trelcia147 : Mikołaj Rej -notka biograficzna, dostępny w internecie:
http://www.sciaga.pl/tekst/94006-95-charakterystyka_mikolaja_reja_na_podstawie_bursztynow
ewaluna15 :Mikołaj Rej - biografia z elementami charakterystyki,dostępny w internecie:
www.sciaga.pl/tekst/114917-115-mikolaj-rej-charakterystyka
Autor Zbiorowy :Mikołaj Rej - Biografia oraz charakterystyka postaci wraz z informacjami ogólnymi,dostępny w internecie:
pl.wikipedia.org/wiki/Miko%C5%82aj_Rej
żyrafffa: Mikołaj Rej - krótkie przedstawienie cech charakterystycznych, dostępny w internecie:
zadane.pl/zadanie/817274
Autor Nieznany: Charakterystyka Mikołaja Reja ,dostępny w internecie:
http://www.webook.pl/w-330,Charakterystyka_Mikolaja_Reja_w_oparciu_o_Bursztyny_Zofii_Kossak-Szczuckiej..html
Marysieńka: Życie i twórczość Mikołaja Reja,dostępny w internecie
http://www.bryk.pl/teksty/gimnazjum/j%C4%99zyk_polski/biografie/1646-%C5%BCycie_i_tw%C3%B3rczo%C5%9B%C4%87_miko%C5%82aja_reja.html
Aave3:Mikołaj Rej-Wykształcenie,dostepny w internecie:
http://pl.shvoong.com/books/biography/505289-miko%C5%82aj-rej/
akitka:Mikołaj Rej-Wykształcenie,dorosłość, śmierć,dostępny w internecie:
http://www.sciaga.pl/tekst/16899-17-mikolaj_rej_biografia/
magamat777:Mikołaj Rej-Wykształcenie,dorosłość,śmierć,dostępny w internecie:
http://www.sciaga.pl/tekst/110028-111-mikolaj-rej-biografia/
citretka:Mikołaj Rej-Wykształcenie,dorosłość,śmierć,dostepny w internecie:
http://język-polski.pl/forum/54-Pisarze-pod-lup%C4%85/pl.shvoong.com/books/biography/1859757-miko%C5%82aj-rej-biografia/
Administrator serwisu(wortalu):Mikołaj Rej-Wykształcenie,dorosłośc,śmierć, dostępny w internecie:
http://www.sciaga.f2y.org/biografie/mikolaj-rej-biografia-3.php/
Marysieńka:Mikołaj Rej-wykształcenie,dorosłośc,śmierć, dostepny w internecie:
http://bryk.pl/teksty/gimnazjum/j%C4%99zyk_polski/biografie/1646-%C5%BCycie_i_tw%C3%B3rczo%C5%9B%C4%87_miko%C5%82aja_reja.html
Little.Mari: Renesansowy charakter twórczości Mikołaja Reja, dostępny w Internecie:
http://www.sciaga.pl/tekst/23875-24-renesansowy_charakter_tworczosci_mikolaja_reja
Marysieńka: Życie i twórczość Mikołaja Reja, dostępny w Internecie:
http://www.bryk.pl/teksty/gimnazjum/j%C4%99zyk_polski/biografie/1646-%C5%BCycie_i_tw%C3%B3rczo%C5%9B%C4%87_miko%C5%82aja_reja.html
munia_: Twórczość Mikołaja Reja, dostępny w Internecie:
http://www.interklasa.pl/sciaga/praca.php?idp=1726
xxx: Twórczość Mikołaja Reja jako pisarza epoki humanizmu i reformacji, dostępny w Internecie:
http://sciagawa.com.pl/Jezyk-polski/Renesans/Tworczosc-Mikolaja-Reja-jako-pisarza-epoki-humanizmu-i-reformacji
Autor Nieznany: Mikołaj Rej i jego twórczość, dostępny w Internecie:
http://www.sciaga.pl/tekst/328-1-mikolaj_rej_i_jego_tworczosc
Autor zbiorowy. Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem. Fundacja Wikipedia. 12 marca 2011.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B3tka_rozprawa_mi%C4%99dzy_trzema_osobami:_Panem,_W%C3%B3jtem_i_Plebanem
Autor zbiorowy. Postylla. Fundacja Wikipedia. 12 marca 2011.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Postylla
Anna Maria Świątek. Szkolny słownik Gatunków Literackich. Wydanie I, Warszawa 2006. Prószyński Media. ISBN - 83-89325-45-4.
Mikołaj Rej. Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem [e-book online][/b]. Polska Biblioteka Internetowa. Brak informacji o wydaniu i dacie. Dostęp: 12 marca 2011. Zasady korzystania na samym dole:
http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=1410&s=1
Celichowski Zygmunt . M. Rej: KUPIEC,
to jest kształt a podobieństwo sądu Bożego ostatecznego. [e-book online]. Brak informacji o wydaniu i dacie. Polska Biblioteka Internetowa. Dostęp: 12 marca 2011. Numer znormalizowany nieznany. Zasady korzystania na samym dole.
http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=55124&s=1
Mikołaj Rej. Wizerunek człowieka poczciwego. Brak informacji o wydaniu i dacie. Polska Biblioteka Internetowa. Dostęp: 12 marca 2011. Zasady korzystania na samym dole.
http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=11221&s=1
Mikołaj Rej. Figliki. Brak informacji o wydaniu i dacie. Polska Biblioteka Internetowa. Dostęp: 12 marca 2011. Zasady korzystania na samym dole.
http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=25524&s=1
Autor Nieznany: Mikołaj Rej i jego narodziny, dostępny w Internecie:
ug-naglowice.webpark.pl/rej.htm
Ewcia81: Mikołaj Rej i jego dzieciństwo, dostępny w Internecie;
pl.shvoong.com/humanities/494529-biografia-miko%C5%82aja-reja/
Autor nieznany: Mikołaj Rej i jego dzieciństwo, dostępny w Internecie:
streszczenia.pl/autor/rej-mikolaj/
Na podstawie Wikipedi: Mikołaj Rej i jego wykształcenie, dostępny w Internecie:
cytaty.eu/biografia/mikolajrej.html
Autor nieznany: Mikołaj Rej i jego wykształcenie, dostępny w Internecie:
www.bryk.pl/teksty/gimnazjum/j%C4%99zyk_...o%C5%82aja_reja.html
Zasady korzystania z PBI:
http://www.pbi.edu.pl/opbi_zasady_korzystania.html
Pracę wykonali (w kolejności alfabetycznej):
Cyrulik Przemysław
Kozok Sławomir
Miszałowski Szymon
Pawliczek Patryk
Winkler Rafał