William Shakespeare
Życiorys
William Shakespeare został ochrzczony 26 kwietnia 1564 (dokładna data urodzenia nie znana) . Ten wybitny twórca zmarł 23 kwietnia 1616. Szekspir był poetą i dramatopisarzem. Pochodził z miejscowości Stratford-upon-Avon. Żył w czasach Elżbiety I i Jakuba I, kiedy to powstał teatr elżbietański. Miał siedmioro rodzeństwa, trzech braci i cztery siostry. Pochodził z chłopskiej rodziny. Ciekawostką jest fakt, że jego rodzice byli kuzynostwem, bo wtedy było to dopuszczalne. Od 1571 roku uczęszczał do szkoły grammar school, gdzie uczył się humanizmu. W 1582 roku ożenił się ze starszą od siebie Anne Hathaway. Miał troje dzieci. Pociągał go teatr od młodych lat. Gdy narodziły mu się bliźniaki, to niewiadomo co się z nim działo przez 7 lat, bo nie ma o tych czasach informacji.
W wieku 24 lat porzucił żonę i dzieci, by wyjechać do Londynu. Są pogłoski, że małżeństwo rozbiły jego biseksualne zainteresowania. W Londynie, aby przeżyć chwytał się różnych prac, aby w końcu znaleźć lepsze zajęcia jak skryba, aktor, autor przeróbek scenicznych oraz współautor dzieł w teatrze. Później stał się czołową postacią grupy teatralnej Lorda Szambelana. W Londynie został współwłaścicielem teatru „The Globe”. Szekspir cieszył się uznaniem królowej Elżbiety I. W 1596 roku pomógł ojcu uzyskać tytuł szlachecki. Szekspir prawdopodobnie ubierał się skromnie, był dość wysoki, miał piwne oczy i był ciemnym blondynem z kolczykiem w uchu.
W roku 1582 w wieku siedemnastu lat, ożenił się ze starszą od siebie kobietą o osiem lat – Anną Hathaway. Pół roku później, przyszło na świat pierwsze jego dziecko –Zuzanna; później narodzili się bliźniaki: Judyta i Hamnet.
Sześć lat później Szekspir opuścił swoją żonę i dzieci, przenosząc się do Londynu, gdzie spędził dwadzieścia lat.
Pracował w teatrze, pisał kolejne swoje utwory i szybko stał się bardzo popularnym dramatopisarzem w okolicy. Pobyt w stutysięcznym mieście zaowocował również kilkoma utworami: Komedia omyłek, Dwaj panowie z Werony, Tytus Andronikus, Stracone zachody miłości. Dużymi sukcesami dla Szekspira były poematy: Wenus i Adonis, Lukrecja, oraz liczne sonety. W latach 1592-1594 William Szekspir był zmuszony opuścić Londyn, który ogarnęła zaraza. W 1594 roku powrócił do miasta, gdzie razem z zespołem Słudzy Lorda Szambelana wystąpił w teatrze przed królową Elżbietą, w swej sztuce: Komedia omyłek. W tym okresie napisał: Romeo i Julia, Sen nocnej letniej, Kupiec wenecki.
W 1596 roku zmarł jego jedyny syn – Hamnet. Szekspirowi nie przeszkodziło to w dalszych sukcesach na scenie Londynu. W 1598 roku wzniesiono nowy teatr: The Globe („Pod Kulą Ziemską”), którego William był udziałowcem. W owym teatrze, poeta wystawił wiele swoich największych sztuk: Hamlet, Jak wam się podoba, Juliusz Cezar, Wieczór Trzech Króli, Życie Henryka V.
Najlepsze lata twórczości Szekspira, jednak dopiero się rozpoczynały. Zespól posiadał teatr The Globe i pierwszą w Londynie salę teatralną. W tym czasie Szekspir stworzył swoje największe tragedie: Król Lear, Makbet, Otello.
Wielki majątek, który posiadał, zdobył dzięki licznym przedstawieniom, ale i również dzięki swoim inwestycją, które przynosiły mu pokaźne dochody, oraz dużą część jego majątku stanowiły pieniądze z odszkodowań i z licznych procesów, jakie prowadził przeciwko swoim dłużnikom. Wielką sławę zdobył już za życia, w 1609 roku okazał się cykl jego 154 sonetów.
W 1610 roku William Szekspir powrócił na stałe do swojej rodzinnej miejscowości. W 1613 roku podczas spektaklu Szekspira (już bez jego udziału), spłonął teatr The Globe, rok później został odbudowany, a w 1644 roku rozebrany.
23 kwietnia 1616 roku w Stratfordzie zmarł William Szekspir. Jego ciało zostało złożone w prezbiterium kolegiaty Świętej Trójcy. Istnieją liczne spekulacja na temat prawdziwości autora wszystkich dzieł dzięki testamencie w którym Szekspir nie wspomniał o swoich dziełach.
Charakterystyka
Szekspir był osobą cichą a zarazem tajemniczą. Jego dzieła wskazywały na fakty, iż posiadał bardzo ciekawe wnętrze. Pisarz zastanawiał się głęboko nad tematem życia człowieka, trudach jakie napotyka w swojej wędrówce
po świecie, przeciwnościach oraz nie uniknionych cierpieniach. Ważną rolę w jego życiu odgrywał jego ojciec związując się z nim nawet jak najlepsi przyjaciele. Większość swojej ziemskiej wędrówki poświęcił sztuce. W dużym stopniu prezentował się jako osoba zaangażowana w życie teatralne jako dramaturg,aktor i akcjonariusz. Wielką popularnością cieszył się wśród innych artystów renesansowej literatury. Wielką tajemnicą nadal pozostaje jednak wygląd artysty. Żadne informacje zaczerpnięte z źródeł tam tych wspaniałych lat nie mówią, aby Wiliam kiedy kolwiek zamówił własny portret. Nadal pozostaje wielką tajemnicą dokładny opis fizyczny Szekspira. Istnieją dwa dzieła przypominające postać pisarza, której jednak zostały wykonane dopiero po śmierci dramaturga. Jednym z dzieł jest popiersie w pomniku grobowym Szekspira, które przedstawia postać posiadającą zniekształcenia na twarzy co jednak nie jest poparte źródłami pisanymi. Drugim obrazem Szekspira jest portret Droeshout przedstawiający postać posiadającą czarne falujące włosy, aż do płatków uszu lub barków i starannie przycięte wąsy. Nikt nie potwierdził czy te dzieła naprawde przypominają Wiliama Szekspira w pełnej okazałości.
Cechy Twórczości
Szekspir zaskakuje nas różnorodnością formalną i tematyczną. Znajdujemy tu tragedie i komedie, utwory o podłożu psychologicznym i o charakterze baśniowym. Objętościowo obszerny cykl tworzą dramatyczne kroniki historyczne, których tytuły wskazują na osobę głównego bohatera, króla uwikłanego w intrygi polityczne i walkę o władzę (m. in. Ryszard III, Henryk IV, Henryk VIII).
Dramat szekspirowski - rodzaj dramatu wykreowanego przez Williama Szekspira. Uważany za preskursora nowego stylu dramatycznego.
Szekspir na tle literatury renesansowej jest wyjątkiem. Nie podporządkował się trwającej wtedy modzie, która wzorowała się na antyku. Burzył tradycje nakazujące trzymać się schematów klasycznych w budowaniu utworów dramatycznych. Nie przestrzegał jedności czasu, miejsca, akcji, tworząc zupełnie coś innego, nowego bohatera, wybiegał daleko poza swoje stulecie. Dramaty Szekspira są niezwykle nowoczesne, zawierają ponadczasowa tematykę, tworzą bohaterów, którzy wyrażają niepokoje człowieka każdego czasu, nawet człowieka współczesnego. Jest on poetą rzeczywistości. W swych utworach wprowadzając wiele postaci, mówi właściwie o jednej, ukazując jej psychikę, motywy działania, charakter, wewnętrzne zmagania.
Cechy dramatu szekspirowskiego:
-brak zasady trzech jedności
-niezachowanie zasady decorum - (język potoczny, komizm zmieszany z powagą - połączenie tragizmu, komizmu i liryzmu)
-sceny zbiorowe
-brak chóru w utworze
-kompozycja - akty i sceny (brak prologu i epilogu)
-tematyka historyczna
-sceny framatyczne (ukazujące emocje)
-fantastyka (złamanie zasady mimesis)
-moralne przesłanie
-pobudzenie uczuć i wyobraźni
-Brak farum, możliwość własnego wyboru
-skłócenie głównego bohatera z otoczeniem przez co jest ukarany
Dzieła literackie Szekspira
Badacze i historycy literatury dzielą twórczość Szekspira na trzy okresy: tzw. optymistyczny (1590 – 1599), tragiczny (1600 – 1608) i okres romantyczny (1608 - 1613).
William Szekspir napisał 9 Kronik.
Kroniki:
Król Jan -King John; ok. 1595–1596
Henryk VI, część 1 -King Henry VI, Part 1; ok. 1591 
Henryk VI, część 2 -King Henry VI, Part 2; ok. 1591
Henryk VI, część 3 -King Henry VI, Part 3; ok. 1591
Ryszard III -King Richard III; 1590–1593
Henryk V -King Henry V; 1599
Henryk IV, część 2 -King Henry IV, Part 2; 1597
Ryszard II-King Richard II; 1595
Henryk VIII-King Henry VIII or All Is True; 1596–1598
William Szekspir jest twórcą 17-tu komedii.
Komedie :
Komedia omyłek -The Comedy of Errors; ok. 1591
Stracone zachody miłości -Loves' Labour's Lost; 1594
Poskromienie złośnicy -The Taming of The Shrew; 1594
Dwaj panowie z Werony -The Two Gentlemen of Verona; 1590–1595
Sen nocy letniej -A Midsummer Night's Dream; 1595
Kupiec wenecki -The Merchant of Venice; 1596
Wiele hałasu o nic -Much Ado about Nothing; ok. 1598–1599
Jak wam się podoba-As You Like It; 1599–1600
Wieczór Trzech Króli -Twelfth Night or What You Will; 1600
Wesołe kumoszki z Windsoru-The Merry Wives of Windsor; 1602
Perykles, książę Tyru -Pericles, Prince of Tyre; 1608
Wszystko dobre, co się dobrze kończy-All's Well That Ends Well; 1602–1603
Miarka za miarkę -Measure for Measure; 1604
Cymbelin -Cymbeline; 1609
Opowieść zimowa-The Winter's Tale; 1610–1611
Burza -The Tempest; 1611
Dwóch szlachetnych krewnych -Two Noble Kinsmen, 1614
Z pod pióra pisarza wyszło 11 tragedii.
Tragedie:
Tytus Andronicus -Titus Andronicus; 1593
Romeo i Julia -Romeo and Juliet; 1595
Juliusz Cezar -The Tragedy of Julius Caesar; 1600
Troilus i Kresyda -Troilus and Cressida; 1601
Hamlet -Hamlet, Prince of Denmark; 1600
Otello -Othello; 1605
Król Lear -King Lear; 1605
Makbet -Macbeth; 1606
Antoniusz i Kleopatra -Antony and Cleopatra; 1606–1607
Koriolan -Coriolanus; 1607
Tymon Ateńczyk -Timon of Athens; 1608
William Szekspir pisał także wiersze, poematy i sonety.
Wiersze i poematy:
Sonety -Shakespeare's sonnets; 1609
Wenus i Adonis-Venus and Adonis; 1593
Gwałt na Lukrecji -The Rape of Lucrece; 1594
Namiętny pielgrzym -The Passionate Pilgrim; 1599
Feniks i gołąb-The Phoenix and Turtle; 1601
Skarga zakochanej -A Lover's Complaint; 1610
Pióra Williama Szekspira zaginęły utwory takie jak:
Cardenio –rok nieznany
Zyskane(zwycieskie) zachody miłości- Loves’ Lobour’s Won; rok nieznany.
Bibliografia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Przegl%C4%85d_dzie%C5%82_Williama_Szekspira
http://romantyzm.fm.interia.pl/html/3/szekspir-biografia.html
matura.memento.pl/dramaty_szekspirowskie-art-28.html
www.bryk.pl/teksty/liceum/jezyk_polski/r...eta_lub_makbeta.html
www.sciaga.pl/tekst/431-1-william_shakespeare_i_jego_tworczosc
pl.wikipedia.org/wiki/William_Szekspir
sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=...are_i_jego_tworczosc
wiki.answers.com/Q/What_was_William_Shak...9;s_personality_like
www.classzone.com/novelguides/authors/shakespea.cfm
www.enotes.com/william-shakespeare/what-...hakespeare-look-like
en.wikipedia.org/wiki/William_Shakespeare
www.cummingsstudyguides.net/Guides2/Appearance.html
ma.ostatnidzwonek.pl/t-239.html
www.bryk.pl/teksty/liceum/j%C4%99zyk_pol...peare_biografia.html
i-ksiazka.pl/view_autor.php?a_id=1825
M. Morozow „Szekspir”
Created by Lezuros ( Jacek C.) ©