Język - definicja
Definicja i historia pojęcia język.
System znaków prymarnie dźwiękowych, wtórnie pisanych i in., służący do porozumiewania się w obrębie danej społeczności. Jest tworem społecznym, wspólnym wszystkim jednostkom w danej społeczności.
Społeczny charakter języka i jego jednolitość jako syst. abstr. podkreślały szkoły strukturalne, w przeciwieństwie do młodogramatyków, dla których stanowił zjawisko indywidualne. Najnowsza lingwistyka stara się pogodzić obie te tendencje rozróżniając cechy wspólne całej społ. i te charakterystyczne tylko dla pewnej jej części i pewnych okoliczności (jęz literacki, potoczny, gwary, dialekty). De Saussure odróżniał język abstrakcyjny (langue) od mówienia (parole). Gramatyka transf.-generat. podkreśla leżącą u podstawy jęz. świadomość jęz. jego użytkowników oraz jego twórczy cha-er, dzięki któremu możemy tworzyć nieskończoną ilość zdań. Semiotyka i teoria informacji uznaje za język każdy syst. znaków służący do porozumiewania się. Są to obok naturalnych języki programowania, języki formalne, języki zwierząt.
Poglądy starożytne:
- Demokryt: konwencjonalny cha-er zw. m-dzy nazwą, a tym co przez nią nazywane
- Platon: obok konwencjonalizm, naturalizm
- Arystoteles: słowo mówione = znak naturalnych przeżyć mówiącego, a znaki umowne = symbol tych przeżyć
Poglądy średniowieczne:
Znaki naturalne przeciwstawiano konwencjonalnym
- Anicjusz Boethius: myśli = kopia i znak naturalne rzeczy; zewn, m-dzy znakiem, a pojęciem zachodził zw. konwenc.
- Awicenna: formy w duszy są znakami naturalnymi, znaczeniami i pojęciami
- Wiliam Ockham: pojęcia tkwiące w umyśle są naszymi intencjami i zarazem znakami naturalnymi rzeczy
mową właściwą jest mowa myślowa, słowna zaś stanowi zaledwie odbicie tamtej
Poglądy renesansowe, barokowe i oświeceniowe:
Odróżniano znaki konwencjonalne od naturalnych
- T.Hobbes: Mowa to połączenie nazw, z których każda jest znakiem naturalnym ruchów naszego umysłu. Dopiero wtedy, gdy słowa zostaną ułożone w mowę, według reguł składni, stają się one znakami myśli
- John Locke: słowa są znakami idei, ale idei wyłącznie w umyśle mówiącego, między słowami i ideami nie zachodzi związek naturalny.
- Leibnitz: krytyka Locka, słowa są arbitralne, pojęcia są naturalne. Idee i prawdy czyli twierdzenia są wyrażeniami mowy myślowej, pozostają w naturalnym zw z rzeczyw. rzeczywiste idee to te, które mają podstawę w naturze.
Poglądy XIX-wieczne :
- Charles Sanders Peirce ( 1839-1914) podzielił znaki na Ikoniczne, wskaźniki i symbole.
- Ferdinand de Saussure (1857-1913) wyrażenia języka uważał za w pełni arbitralne,
- Ernst Casirer (1874-1945) opowiadał się za natur. cha-em jęz.