Rozwiązania ZADAń
MARIA OSSOWSKA, RYCERZ W ŚREDNIOWIECZU. ZADANIE NIELITERACKIE NA SPRAWDZIAN ÓSMOKLASISTY Z JĘZYKA POLSKIEGO
- Tematem tekstu Marii Ossowskiej jest kodeks rycerski. Autorka skupia się na przedstawieniu warunków, jakie powinien spełniać ktoś, kto pretenduje do miana rycerza, i dowodzi, że zasady zachowania i postawy, które prezentuje w artykule, czyniły rycerzy ludźmi honoru, godnymi najwyższego uznania.
| Cecha | Bohater | Sytuacja potwierdzająca rycerskość |
| waleczność |
Zbyszko z Bogdańca |
bohater broni chorągwi polskich wojsk w czasie bitwy pod Grunwaldem |
| opiekuńczość | Mały Książę | bohater opiekuje się swoją różą |
| lojalność | Alek | bohater podejmuje próbę odbicia przyjaciela (Rudego) z rąk gestapowców |
A. pragnący.
PAPKIN
[…] Jestem Papkin – lew Północy,
Rotmistrz sławny i kawaler –
okazując gestem wstęgi orderowe
Tak, siak, tędy i owędy.
Mądry w radzie, dzielny w boju,
Dusza wojny, wróg pokoju. […]
Na podstawie fragmentu wypowiedzi Papkina można sądzić, że jest on rycerzem. Odwołując się do Zemsty Aleksandra Fredry oraz tekstu Marii Ossowskiej, uzasadnij dwoma argumentami, że Papkin nie jest rycerzem.
- Argument 1. Zgodnie z tekstem Ossowskiej rycerz powinien być odważny. Papkin nie jest rycerzem, ponieważ zachowuje się jak tchórz w sytuacji konfliktu Cześnika z Rejentem, kiedy trzeba odprawić murarzy.
- Argument 2. Papkin dla własnych korzyści materialnych próbuje zdobyć sympatię i Cześnika, i Rejenta. Nie zachowuje się uczciwie wobec nich, a według tekstu Ossowskiej rycerz powinien być lojalny.
- 1. Rycerz powinien stawać do walki, gdyż jest to sprawa sławy i honoru.
- 2. Kiedy zachodzi taka potrzeba, rycerz powinien wypowiedzieć walkę tym, którzy krzywdzą innych.
- 3. Dzięki swojemu talentowi i umiejętnościom rycerskim rycerz powinien odnosić zwycięstwo nad wrogiem.
Zawisza Czarny z Garbowa, herbu Sulima, polski „rycerz bez skazy i zmazy”, wzór cnót rycerskich, głośny u współczesnych także dzięki swoim zwycięstwom w turniejach rycerskich.
A. być dobrej myśli
B. darzyć kogoś zaufaniem
C. pokładać w czymś wiarę
D. brać coś za dobrą monetę
Merlina posłano, aby na całej ziemi angielskiej pięćdziesięciu najbardziej szlachetnych i najwaleczniejszych rycerzy wyszukał. Mieli oni dopełnić liczby wybranych, godnych zasiąść u Okrągłego Stołu. […] Król Artur wielki Zakon Okrągłego Stołu założył, którego sława miała przetrwać wieki. Stu dwudziestu ośmiu rycerzy zaprzysięgło wówczas zwać się rycerzami Okrągłego Stołu, zasię co roku, w pierwszy dzień Zielonych Świątek, miano nowych dobierać, którzy się godnymi tego okazali. […] Tedy bardzo uroczyście każdy z wybranych rycerzy rycerstwo prawdziwe ślubował, solennie przyrzekając – pod utratą życia, czci rycerskiej i łaski króla Artura – żadnym podłym czynem się nie splamić, królowi swemu wiernie służyć, zmiłowanie proszącym o to okazać, wobec dam zawsze dwornie się zachować i z wszelką im spieszyć pomocą, w walce o sprawę niesłuszną i zysk ziemski na celu mającą udziału nie brać. Zaprzysięgli to wszyscy rycerze Okrągłego Stołu, młodzi i starzy zarówno. Albowiem największą to wówczas hańbą było rycerski honor splamić; przeciwnie – niezachwianie, dzielnie, dwornie i wiernie postępując, czci rycerskiej godnym się okazać było najwyższym życia celem.
Tak. Król Artur kierował się zasadami etosu rycerskiego, przedstawionymi przez Marię Ossowską. Wybrani rycerze musieli złożyć ślubowanie, że będą wiernie służyć królowi i przestrzegać rycerskiego kodeksu, zachowywać godność i honor.
Zadanie 8. (0–2)
a) Wyjaśnij, w jakim znaczeniu został użyty wyraz rycerstwo w zdaniu
Tedy bardzo uroczyście każdy z wybranych rycerzy rycerstwo prawdziwe ślubował.
.......................................................................................................................................................
b) Podaj inne niż w podpunkcie a) znaczenie wyrazu rycerstwo.
.......................................................................................................................................................
b) Rozwiązanie
- Byli rycerscy, ponieważ udali się w podróż i podjęli próbę odzyskania skarbów, wiedząc, że strzeże ich smok, którego trudno będzie pokonać.
- Ich postawy można określić jako rycerskie, ponieważ bronili dzielnie słusznej sprawy i nie tylko próbowali odzyskać zagrabioną własność krasnoludów, ale pokonać zło, które szerzyło się w świecie.
Zadanie 10. (0–2)
a) Wpisz podane wyrazy w odpowiednie miejsca, tak aby utworzyły rodzinę wyrazów.
1. rycerski
2. rycerstwo
3. rycerz
| Wyraz podstawowy | ||
| Wyraz pochodny | Wyraz pochodny | |
b) Przekształć podane zdanie złożone na zdanie pojedyncze, a podkreślony wyraz zastąp odpowiednią formą z utworzonej rodziny wyrazów. Zachowaj sens zdania.
Kto chce należeć do rycerzy, musi rozpocząć nowe życie.
- Wyraz podstawowy: rycerz, wyrazy pochodne: rycerstwo, rycerski.
- Przynależność do rycerstwa wymaga rozpoczęcia nowego życia.
- Warunkiem przynależności do rycerstwa jest rozpoczęcie nowego życia.
Zadanie 11. (0–3)
Zredaguj ogłoszenie na szkolną stronę internetową, w którym zachęcisz koleżanki i kolegów do obejrzenia rekonstrukcji historycznej turnieju rycerskiego. Użyj dwóch argumentów. Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna.
Rekonstrukcja historyczna turnieju rycerskiego
Samorząd szkolny informuje uczniów naszej szkoły o wydarzeniu, które rozpocznie się w środę 20.09.2017 roku o godzinie 17.00 przed Gminnym Ośrodkiem Kultury. Klasa VIIb we współpracy z Klubem Historycznym przygotowuje rekonstrukcję turnieju rycerskiego. Można będzie zobaczyć średniowieczne stroje i zbroje rycerskie, a po turnieju uczestniczyć w uczcie i spróbować dań inspirowanych dawnymi epokami. Każdy uczeń, który zechce obejrzeć rekonstrukcję turnieju, będzie mógł wziąć udział w quizie z atrakcyjnymi nagrodami.