Notatka syntetyzująca. Jak napisać notatkę syntetyzującą? Jak przygotować?

Notatka syntetyzująca – jak napisać?

Dowiedz się jak napisać dobrą notatkę syntetyzującą, czym jest notatka syntetyzująca, jakie są jej cechy oraz na czym polega notatka syntetyzująca.

Sprawdź też czy przydadzą Ci się informacje o Notatce lub Maturze. Te strony zawierają powiązane informacje.

Notatka syntetyzująca na egzaminie maturalnym

• jest formą przetwarzania tekstu / wykonywania działań na tekście oraz porównywania dwóch tekstów. Wymaga również uwzględnienia treści i formy
• jest ćwiczeniem wyrabiającym kompetencje poznawcze (selekcjonowanie oraz hierarchizowanie informacji), porównawcze i kompozycyjno-stylistyczne (zwięzłość oraz klarowność stylu)

Cechy dobrej notatki

• odpowiedni stopień uogólnienia wypowiedzi - to jedna z jej najważniejszych cech - nie ma tu miejsca na zbędne szczegóły, dygresje, przykłady czy powtórzenia
• każda notatka syntetyzująca ma wskazane zagadnienie (temat, problem) do odnalezienia w różnych tekstach i porównania sposobów jego ujęcia
• zachowanie logicznej spójności tekstu przy użyciu językowych wykładników spójności
• zachowanie poprawności językowej

Na czym polega?

• notatka syntetyzująca polega na takim przekształceniu dwóch tekstów, że radykalnie zmniejszona zostaje objętość obu tekstów, przy zachowaniu zasadniczej myśli każdego z nich

Na jakie pytania odpowiada?

• Co na temat zagadnienia określonego w temacie notatki syntetyzującej mówią obaj autorzy?
• Jakie stanowiska przyjmują?
• Czy ich stanowiska względem zagadnienia określonego w temacie notatki są podobne czy różne?
• Jakie punkty wspólne i/lub jakie rozbieżności można zauważyć w stanowiskach autorów obu tekstów?

Cele notatki syntetyzującej

Porównywanie dwóch tekstów w notatce syntetyzującej polega na zestawianiu ich ze sobą, tzn. zapoznaniu się z nimi i przedstawieniu ich najważniejszych treści nie osobno, w izolacji, lecz łącznie.
W jakim celu przeprowadzamy porównanie tekstów?

• Aby odnaleźć potwierdzenie lub zaprzeczenie – rozważamy, czy stanowisko jednego autora znajduje odzwierciedlenie w myśleniu innych.
• Aby stworzyć uogólnienie – informacja o dwóch czy więcej poglądach / problemach / punktach widzenia może być punktem odniesienia do ogólnej reguły lub ogólnego wzorca.
• Aby sformułować generalną zasadę lub jej zaprzeczenie.
• Aby sfomułować ocenę porównywanych poglądów / problemów / punktów widzenia.

Etapy pracy nad notatką syntetyzującą

Etap 1. Analiza wstępna

Uważna analiza polecenia. Zaznaczenie wszystkich istotnych elementów: tematu notatki, materiału źródłowego, formy i objętości wypowiedzi. 

Podkreślenie w temacie notatki słów kluczowych. 

Etap 2. Analiza właściwa

Pierwszy tekst

1. Zwrócenie uwagi na rolę tytułu:
   • określa temat podejmowany w tekście
   • wskazuje problem i koncentruje na nim uwagę odbiorcy
   • wskazuje ważne osoby, wydarzenie, czas i miejsce i zwraca na nie uwagę odbiorcy.
2. Dokładna lektura każdego tekstu, zrozumienie jego sensu oraz związków logicznych i przyczynowo-skutkowych.
3. Wyodrębnienie w tekście części składowych.
4. Odnalezienie i wypisanie z każdego akapitu kluczowych informacji.

Drugi tekst

1. Zwrócenie uwagi na rolę tytułu:
   • określa temat podejmowany w tekście
   • wskazuje problem i koncentruje na nim uwagę odbiorcy
   • wskazuje ważne osoby, wydarzenie, czas i miejsce i zwraca na nie uwagę odbiorcy.
2. Dokładna lektura każdego tekstu, zrozumienie jego sensu oraz związków logicznych i przyczynowo-skutkowych.
3. Wyodrębnienie w tekście części składowych.
4. Odnalezienie i wypisanie z każdego akapitu kluczowych informacji.

Etap 3. Odnalezienie stanowiska każdego autora względem informacji kluczowych dla tematu

Stanowisko autora tekstu 1.
Stanowisko autora tekstu 2.

Etap 4. Zestawienie i porównanie stanowisk autorów obu tekstów

• znalezienie podobieństw
• znalezienie różnic

Etap 5. Pisanie notatki syntetyzującej

1. Rozpoczynamy od zdania wprowadzającego, uogólniającego problematykę podejmowaną przez oba teksty.
2. Ukazanie cech wspólnych obu tekstów.
3. Różnice w stanowiskach obu autorów.
4. Wnioski/konkluzje.

Etap 6. Sprawdzenie napisanej notatki syntetyzującej

• Czy jest stanowisko pierwszego autora tekstu? 
• Czy jest stanowisko autora drugiego tekstu?
• Czy są podobieństwa między tekstami?
• Czy są różnice między tekstami?
• Czy są wnioski/konkluzje?

Podsumowanie

Notatka syntetyzująca to skuteczny sposób na uporządkowanie wiedzy i prezentację kluczowych informacji w skondensowanej formie. Jest obowiązkowym zadaniem na egzaminie maturalnym, a jej właściwe przygotowanie pozwala na efektywne przekazywanie treści.

Źródło:
Notatka syntetyzująca- CKE

Możesz także zajrzeć na wortal o pokrewnej tematyce: https://ipolski.pl