Klucz odpowiedzi do zadania maturalnego: Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki w Palinodii? Obraz Polaków wyłaniający się z podanych fragmentów utworu skonfrontuj z ich wizerunkiem zawartym w innych znanych Ci satyrach tego poety.
Klucz odpowiedzi
ROZWINIĘCIE TEMATU - wypracowanie maturalne
można uzyskać maksymalnie 25 punktów
Palinodia
1. Krytykowane wady Polaków, 0–6
np.:
– demoralizacja (zdrada, oszustwo, rozpusta, odrzucenie wartości cnoty i honoru),
– beztroskie, puste życie, trwonienie majątków,
– korzystanie z cudzej pracy,
– brak troski o kraj (upodobanie do warcholstwa),
– pijaństwo,
– pogoń za cudzoziemską modą,
– brak szacunku dla przodków.
Sposób krytyki:
2. ironia, 0-1
3. wskazanie co najmniej jednego argumentu 0-1
np.:
– pozorne odwołanie zarzutów jako ich potwierdzenie,
4. inne sposoby, 0-4
np.:
– komizm słowny,
– stypizowanie bohaterów (krytyka wad, nie konkretnych osób),
– kontrasty,
– wyolbrzymienie (przerysowanie, nagromadzenie) opisywanych wad,
– elementy dialogowe w monologu podmiotu mówiącego (apostrofy do bohaterów, pytania, wykrzyknienia itp.).
Inne satyry
5. Przykłady zjawisk skrytykowanych w Palinodii, 0-6
np.:
– demoralizacja – np. Świat zepsuty,
– puste życie, marnotrawstwo – np. Żona modna, Pijaństwo,
– brak troski o kraj (lub patriotyzm pozorny)– np. Świat zepsuty, Do króla,
– pijaństwo – np. Pijaństwo,
– pogoń za cudzoziemską modą – np. Żona modna,
– brak szacunku dla przodków – np. Świat zepsuty,
6. wady Polaków, o których Krasicki nie pisze w Palinodii, 0-2
np.:
– nieuctwo, ciasne horyzonty myślowe – np. Do króla,
– odchodzenie od religii – np. Świat zepsuty,
– rozpad więzi rodzinnych – np. Świat zepsuty, Żona modna,
– zawiść – np. Do króla,
7. zauważenie w innych satyrach obecności również pozytywnych wzorców osobowych: 0-1
np.:
– zwolennik umiaru w piciu alkoholu (Pijaństwo),
– dobry i mądry król (Do króla),
– oszczędny i gospodarny pan Michał (Oszczędność),
– piętnująca zło i wzywająca do ratowania ojczyzny osoba, która jest podmiotem mówiącym w Świecie zepsutym.
8. Wnioski:
Wniosek pełny: (4)
dostrzeżenie dydaktycznego charakteru obrazu Polaków, jaki wyłania się z satyr Krasickiego, oraz zinterpretowanie gowe właściwym kontekście
Wniosek częściowy: (2)
dostrzeżenie dydaktycznego charakteru obrazu Polaków, jaki wyłania się z satyr Krasickiego
Podsumowanie: (1)
syntetyczne zebranie wad Polaków, jakie Krasicki krytykuje w satyrach