Interpretacja utworu poetyckiego: Pisanie życiorysu - Interpretacja 2.

Wisława Szymborska w wielu swoich wierszach rozważa problemy ludzkiej egzystencji. Ukazuje istniejące w niej paradoksy, bada kondycję współczesnego człowieka i opisuje świat, w którym przyszło mu żyć. Jej uwagę przyciągają proste, czasami codzienne, czynności. Traktuje je jako punkt wyjścia do uniwersalnych refleksji, które wielokrotnie zaskakują czytelnika.

Wiersz „Pisanie życiorysu” dotyczy bardzo ważnej tematyki. Poetka z pozoru mówi o typowej biurokratycznej czynności (opracowaniu własnego CV), którą wykonuje się w życiu wielokrotnie, a w rzeczywistości dotyka fundamentalnych problemów ludzkiej egzystencji. Pozornie niewinne wskazanie „życiorys powinien być krótki” kryje za sobą poważne konsekwencje. Tę zwięzłość uzyskuje się bowiem przez „zamianę krajobrazów na adresy i chwiejnych wspomnień w nieruchome daty”. To odhumanizowanie zostaje podkreślone za pomocą kontrastów językowych: – fakty, adresy i daty, charakterystyczne dla nomenklatury urzędowej, zostały zestawione z tym, co należy „pominąć milczeniem”, do czego należą „psy, koty i ptaki pamiątkowe rupiecie, przyjaciele i sny”. Poetka ubolewa nad tym, że współcześni ludzie zaczynają myśleć według urzędniczych szablonów, nie uwzględniających ludzkich emocji, marzeń, przyjaźni i różnych innych jednostkowych doświadczeń, przez co tracą swoją indywidualność. Zwraca uwagę, że człowiek wręcz zatraca samego siebie,  bo do czego innego niż takie zatracenie prowadzi nakaz: „pisz tak, jakbyś ze sobą nigdy  nie rozmawiał / i omijał z daleka”.

Szczególnie boleśnie można było odczuć taki sposób traktowania ludzi w epoce komunistycznej. Człowiek był wtedy nikim, jeśli nie poddawał się systemowi totalitarnemu.
Najlepiej chyba opisał to w swojej twórczości Gustaw Herling-Grudziński w tomie prozy „Inny świat”. Bohaterami tych opowieści są więźniowie sowieckiego obozu, którzy stają się trybikiem w wielkiej machinie niewolniczej pracy. Życie obywateli „innego świata” podobne jest do wegetacji zwierząt czy pracy maszyny produkcyjnej, a ich oprawcy wykonują przesyłane z centrali rozkazy.

W wierszu Szymborskiej występują charakterystyczne czasowniki w trybie rozkazującym: „pisz” i „pomiń”, które są  kluczowe dla tekstu, ponieważ pokazują,  że jesteśmy nieustannie poddawani czyjejś presji. Na pojawiające się pod koniec wiersza pytanie „Co słychać?” dostajemy odpowiedź: „Łomot maszyn, które mielą papier.” To mocna, dramatyczna puenta tekstu. „Papier” staje się znakiem naszego życiorysu, okrojonego do wyselekcjonowanych, bezdusznych faktów, ostatecznie nikomu niepotrzebnego.
Jaki sens nadaje całemu wierszowi to metaforyczne ujęcie? Według mnie wiersz ten kwestionuje sposób zorganizowania współczesnego, zbiurokratyzowanego świata, który odrzuca prawo do tego, co indywidualne, niepowtarzalne. To, co oficjalne, wygrywa z tym,  co prywatne. Poetka mówi nam o tym ku przestrodze.