Język polski: matura, egzamin, sprawdzian, wiedza i umiejętności

Don Tomasz d’Alburci, czyli Anzelm - charakterystyka bohatera

Don Tomasz d’Alburci, czyli Anzelm - charakterystyka bohatera Skąpca Moliera. Kim jest, jego czyny i relacje: tajemnicza postać, kandydat na męża Elizy, ojciec Walerego i Marianny, poznaje ich dopiero w finale.

Anzelm — tożsamość

Ojciec Walerego i Marianny; w planach Harpagona — mąż Elizy (bez posagu). W finale ujawnia się jako don Tomasz d’Alburci.

Anzelm — czyny

• Jest wskazany przez Harpagona jako kandydat na męża Elizy.
• W śledztwie i rozmowach końcowych ujawnia własną tożsamość (don Tomasz d’Alburci).
• Rozpoznaje po historii życia swoje dzieci: Mariannę i Walerego.
• Proponuje pokrycie kosztów i zgadza się na oba małżeństwa (Walery–Eliza, Kleant–Marianna).

Anzelm — relacje

• Walery — syn.
• Marianna — córka.
• Eliza — kandydatka na żonę (plan Harpagona); ostatecznie zgoda na małżeństwo Elizy z Walerym.
• Harpagon — ojciec Elizy; negocjuje finał i koszty.

Anzelm — historia życia

• Zamieszki w Neapolu zmuszają go wraz z rodziną do ucieczki okrętem z portu.
• Katastrofa okrętu na morzu — zaginięcie rodziny.
• Przekonanie don Tomasza, że żona i dzieci zginęły.
• Porzuca swoje nazwisko i przeszłość, osiada w innym mieście i przyjmuje nazwisko „Anzelm” (żyje skromnie, poza dawnym środowiskiem).
• Po latach, jako Anzelm zgadza się na plany matrymonialne Harpagona.

Ciekawe cytaty Anzelma w Skąpcu Moliera:

• „Niebo, moje dzieci, nie wraca mnie wam po to, abym się miał sprzeciwiać waszym pragnieniom.”
• „Zgódź się, jak ja się godzę, na te oba małżeństwa.”
• „Dobrze więc; znajdę je za pana; niech cię o to głowa nie boli.”
• „Ależ dobrze, owszem. No, czyś zadowolony?”
• „Zgoda. Chodźmyż tedy cieszyć się radością, którą nam ten szczęsny dzień przynosi.”

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Eliza — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Eliza — tożsamość

Córka Harpagona, zakochana w Walerem; obawia się gniewu ojca i opinii świata, ale pozostaje wierna uczuciu.

Eliza — czyny

• Wyznaje Waleremu miłość i obawy; prosi o ostrożność.
• Sprzeciwia się planowi ślubu z Anzelmem; gotowa „raczej umrzeć” niż poślubić bez miłości.
• Wspiera Kleanta w dążeniu do związku z Marianną.
• Na przyjęciu pilnuje sreber z polecenia ojca.

Eliza — relacje

• Harpagon — ojciec narzucający małżeństwo z Anzelmem (bez posagu).
• Walery — ukochany; pracuje w domu Harpagona, by zyskać jego zaufanie.
• Kleant — brat i sojusznik.
• Anzelm — wybrany przez ojca kandydat na męża; finalnie ojciec Walerego i Marianny. }

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Frozyna — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Frozyna — tożsamość

Pośredniczka (swatka), która pilotuje sprawę małżeństwa Harpagona z Marianną.

Frozyna — czyny

• Zachwala Mariannę jako skromną i „niedrogą w utrzymaniu”, bada oczekiwania Harpagona (posag, koszty).
• Obiecuje przekonać matkę Marianny; domaga się wynagrodzenia (Harpagon odmawia).
• Wspiera spotkanie w domu Harpagona; kieruje zachowaniem Marianny.

Frozyna — relacje

• Marianna — podopieczna w sprawach matrymonialnych.
• Harpagon — klient; spór o zapłatę za swatanie.
• Kleant — traktuje go jako przeszkodę w planie ślubu Marianny z Harpagonem.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Jakub — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Jakub — tożsamość

Kucharz i woźnica Harpagona; barwna, komiczna postać, krytykuje skąpstwo pana i „zbytki” w domu. }

Jakub — czyny

• Ściera się słownie z Harpagonem, otrzymuje reprymendy za rzekomą rozrzutność.
• Miesza się w negocjacje Kleanta z Harpagonem, zaogniając spór zamiast go łagodzić.
• Podczas śledztwa obciąża Walerego zeznaniami.

Jakub — relacje

• Harpagon — pracodawca, który go beszta i zastrasza.
• Kleant — prosi go o pośrednictwo; Jakub jednak „psuje” rozmowę.
• Walery — obciążony przez Jakuba podczas przesłuchania.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Kleant ze „Skąpca” Moliera — opracowanie postaci. Tożsamość, czyny i relacje bohatera. Najsłynniejszy skąpiec w literaturze, ojciec Kleanta i Elizy, właściciel szkatułki.

Kleant — tożsamość

Kleant to syn Harpagona, zakochany w Mariannie; młody, szlachetny, ale skonfliktowany z ojcem o pieniądze i uczucie.

Kleant — czyny

• Wyznaje Elizie miłość do Marianny; ukrywa uczucie przed ojcem.
• Próbuje pożyczyć pieniądze przez Simona (z pomocą Strzałki); odkrywa, że lichwiarzem jest Harpagon.
• Wchodzi w ostrą kłótnię z ojcem o finanse i „rozrzutność”.
• W czasie wizyty Marianny jest wobec niej uprzejmy; ofiarowuje jej pierścień „od Harpagona”.
• Próbuje negocjować z ojcem w sprawie Marianny (bezskutecznie).
• Przejmuje od Strzałki skradzioną szkatułkę, proponuje jej zwrot w zamian za zgodę na ślub z Marianną.

Kleant — relacje

• Harpagon — ojciec, rywal o rękę Marianny; konflikt o pieniądze i wolność wyboru. 
• Marianna — ukochana; stara się ją poślubić mimo planów ojca.
• Eliza — siostra i powiernica. 
• Strzałka — służący, pomaga w sprawie pożyczki i szkatułki. 
• Simon — faktor pożyczkowy; pośredniczy między Kleantem a „tajemniczym” wierzycielem.

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Marianna — charakterystyka bohatera Skąpca Moliera: córka Anzelma, ukochana Kleanta i obiekt starań Harpagona. Czyny i pełne relacje rodzinne.

Marianna — tożsamość

Córka Anzelma, skromna i uboga; obiektem uczuć Kleanta i planów małżeńskich Harpagona. W finale okazuje się siostrą Walerego. :contentReference[oaicite:52]{index=52}

Marianna — czyny

• Przychodzi do domu Harpagona (z Frozyną) na spotkanie i skromną ucztę.
• Przyjmuje pierścień przekazany jej przez Kleanta „w imieniu Harpagona”.
• W zakończeniu współuczestniczy w rozpoznaniu rodzinnym (dzieci Anzelma).

Marianna — relacje

• Kleant — ukochany; dąży do małżeństwa.
• Harpagon — zalotnik; chce ją poślubić dla „skromności” i „taniości” utrzymania.
• Frozyna — swatka popierająca jej małżeństwo z Harpagonem.
• Anzelm — ojciec; zgadza się na śluby dzieci (Kleant–Marianna, Walery–Eliza).
• Walery — brat (rozpoznany w finale).

Marianna — historia życia

• Zamieszki w Neapolu zmuszają go wraz z rodziną do ucieczki okrętem z portu.
• Katastrofa okrętu na morzu — zaginięcie rodziny.
• Przekonanie Marianny, że ojciec i brat zginęli.
• Wpadły w ręce korsarzy;
• Lata biedy i tułaczki, aż do powrotu na ląd stały.
• Skromnie życie z chorującą matką.

Ciekawe cytaty Marianny w Skąpcu Moliera:

• „O, cóż za wstrętny człowiek.”
• „Aby więc pana nie gniewać, zatrzymuję go na razie, lecz przy sposobności zwrócę.”
• „Ach… wszystko, co mówisz, wskazuje mi jasno, że spotykam w tobie brata.”
•  „Serce me zadrżało od początku twego opowiadania…”
• „Bardzo piękny… ogień ma niezrównany.” (o pierścieniu)

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Strzałka — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Strzałka — tożsamość

Służący Kleanta, przez Harpagona traktowany z podejrzliwością i brutalnością.

Strzałka — czyny

• Pomaga Kleantowi w sprawie pożyczki przez faktora Simona. 
• Z narażeniem się Harpagonowi dostaje się do skrytki w ogrodzie i wydobywa szkatułkę, przekazując ją Kleantowi. 

Strzałka — relacje

• Kleant — pan; lojalny pomocnik w miłości i finansach. 
• Harpagon — nieufny gospodarz; przeszukuje Strzałkę i wyrzuca go. 
• Simon — styka się z nim przy pożyczce. 

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl

Walery — charakterystyka bohatera. Tożsamość, czyny i relacje bohatera z innymi postaciami „Skąpca” Moliera.

Walery — tożsamość

Syn Anzelma (don Tomasza d’Alburci), ukochany Elizy; dla dobra związku zatrudnia się jako rządca w domu Harpagona, ukrywając pochodzenie.

Walery — czyny

• Prosi Elizę o wierność; obmyśla sposób pozyskania łaski Harpagona (chwalenie oszczędności).
• Doradza Elizie pozorne posłuszeństwo i grę na zwłokę, by odsunąć ślub z Anzelmem.
• Zapewnia Harpagona o gospodarności i czujności nad Elizą.
• W śledztwie oskarżany o kradzież szkatułki; broni się, wyznając miłość do Elizy i ujawniając pochodzenie.

Walery — relacje

• Eliza — ukochana; planuje z nią ślub mimo przeszkód.
• Harpagon — pracodawca; początkowo zdobywa jego zaufanie, później jest przezeń oskarżany.
• Anzelm (don Tomasz d’Alburci) — ojciec; rozpoznanie następuje w finale.
• Marianna — siostra (ujawnione w końcówce).

Walery — historia życia

• Zamieszki w Neapolu zmuszają go wraz z rodziną do ucieczki okrętem z portu.
• Katastrofa okrętu na morzu — zaginięcie rodziny.
• Ocalony dzięki hiszpańskiemu kapitanowi;
• Dorastanie pod opieką kapitana.
• Przekonanie Walerego, że rodzice i siostra zginęli.
• Wstępuje do wojska.
• Śladem rodziny trafił do miasta Harpagona; dla Elizy wszedł do domu jako rządca, by zdobyć zaufanie.
• Zakochuje się w Elizie.
• Dowodami pochodzenia są: rubinowa pieczęć ojca i agatowa bransoleta matki.

Ciekawe cytaty Walerego w Skąpcu Moliera:

• „Aby pozyskać sobie ludzi, najlepiej stroić się we własne ich skłonności.”
• „Wolałbym raczej umrzeć, niż obrazić ją myślą najlżejszą.”
• „Nazbyt cię kocham, a miłość moja trwać będzie do grobu.”
• „Poto się je, aby żyć, nie zaś poto żyje, aby jeść.”
• „Cóż to, nadobna Elizo, zapadłaś w smutek… chciałabyś cofnąć zadatek uczuć?”

Źródła: język-polski.pl, wolnelektury.pl