Plan

Odtwórczy plan rozprawki o zapożyczeniach w języku polskim

Plan odtwórczy tekstu: Rozprawka. Zapożyczenia w języku polskim. Znajdziesz też streszczenie logiczne na podstawie tego planu: Przykład. Streszczenie logiczne rozprawki o zapożyczeniach. Wyrażenie: plan dekompozycyjny jest używane jako synonimiczne dla wyrażenia: plan odtwórczy.

1. Wstęp: zarys problemu i teza
   1. Kontekst: język w kontakcie z innymi językami
   2. Definicje: zapożyczenia leksykalne, zapożyczenia składniowe, puryzm (zakres pojęć z materiału) Język Polski
   3. Teza: zapożyczenia są naturalne; mają plusy i minusy
   4. Zapowiedź argumentów: anglicyzmy, germanizmy, rusycyzmy, latynizmy, galicyzmy, kalki składniowe, puryzm
2. Rozwinięcie
   1.  Anglicyzmy
      1. Kontekst: globalizacja/technologie, media
      2. Przykłady: e-mail, weekend, marketing, start-up, scrollować
      3. Kalki składniowe z angielskiego
      4. Wniosek: plusy (precyzja/międzynarodowość) vs. minusy (psucie składni, moda)
   2. Germanizmy
      1. Kontekst: sąsiedztwo historyczne, rzemiosło/administracja
      2. Przykłady: burmistrz, majster, rynsztok, sznycel, kajzerka
      3. Wniosek: „przezroczystość” historyczna; neutralny bilans
   3. Rusycyzmy
      1. Kontekst: presja polityczno-urzędowa (zabory/PRL)
      2. Przykłady kalk i frazeologii urzędowej: na dzień dzisiejszy, w temacie
      3. Wniosek: sztywność stylu, konieczność korekty zgodnej z normą
   4. Latynizmy
      1. Kontekst: nauka, Kościół, internacjonalizmy
      2. Przykłady: definicja, kultura, uniwersytet, –cja/–izm/–ista
      3. Wniosek: porządkowanie terminologii vs. ryzyko hermetyzacji stylu
   5. Galicyzmy (wpływy francuskie)
      1. Kontekst: prestiż salonów XVIII–XIX w.
      2. Przykłady: biżuteria, fryzjer, menu, żaluzja, elegancja, fotel
      3. Wniosek: warstwa „obyczajowo-salonowa”; dziś zgodna z normą
   6. Zapożyczenia składniowe (kalki)
      1. Kontekst: tłumaczenia, media społecznościowe
      2. Przykłady: jestem podekscytowany, żeby…; na chwilę obecną
      3. Wniosek: największe ryzyko dla idiomatyczności polszczyzny
   7. Puryzm – granice ochrony
      1. Definicja i funkcja puryzmu (z materiału) Język Polski
      2. Umiarkowany puryzm jako filtr nadużyć
      3. Wniosek: równowaga między innowacją a normą
3. Zakończenie: synteza i konsekwencje
   1. Powtórzenie tezy i najważniejszych ustaleń
   2. Odpowiedź: dlaczego zapożyczamy (potrzeby komunikacyjne, prestiż, kontakt)
   3. Konsekwencje: wzbogacenie leksyki vs. zagrożenia dla składni/stylu
   4. Postulat: świadome przyjmowanie + umiarkowany puryzm

Wykorzystano zakres pojęć i klasyfikację z artykułu Zapożyczenia - mapa myśli (rodzaje zapożyczeń; anglicyzmy, germanizmy, rusycyzmy, latynizmy, galicyzmy; puryzm).