Zdążyć przed Panem Bogiem  — plan wydarzeń w porządku chronologicznym (wielostopniowy)

Plan wydarzeń zachowuje chronologię, ale nie jest zgodny z kompozycję Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall

A. Przed powstaniem. Umschlagplatz i selekcje (lato 1942).

  • Marek jest gońcem szpitalnym przy bramie Umschlagplatzu. Wyprowadza „chorych”, tych, których „nasi” wcześniej wyłowili do ratunku.
  • Ratuje Zosię kilkakrotnie. Za każdym razem znów ją łapią.
  • Ludzie walczą o „numery na życie”. Potem Niemcy zabierają także „z numerkami”.
  • Iluzja „maszyny do szycia = życie”. Ludzie kupują maszyny. Potem i ich zabierają.
  • Niemcy rozdają „chleb i marmoladę” za zgłoszenie się do transportu. Kolejki ustawiają się czwórkami. Dwa transporty dziennie jadą do Treblinki.
  • Zygmunt jedzie sprawdzić transporty. Ustala, że pociągi jadą do Treblinki i wracają puste. Piszą o tym w gazetce. Ludzie nie wierzą. „Nie marnowaliby tyle chleba”. Akcja trwa 22 VII – 8 IX 1942.
  • Marek wyprowadza Polę Lifszyc (1942) z Umschlagplatzu. Nazajutrz Pola za matką wchodzi do wagonu.
  • Marek idzie „szybkim, energicznym krokiem” między Ukraińcami i tłumem na Ciepłej, by sprawdzić los Abraszy Bluma. Nikt go nie zatrzymuje.
  • „Podpalą getto” — przewidywanie Antka na naradzie (przed 19 IV 1943) i niedowierzanie innych.

B. Powstanie w getcie warszawskim (kwiecień–maj 1943)

Oddział Marka jest na terenie „fabryki szczotek” (Franciszkańska–Świętojerska–Bonifraterska). Z piętra widać „tamten świat” - Warszawę: karuzelę i muzykę. Pojawia się lęk, że świat nie zauważy walki i śmierci.

  • 19 kwietnia 1943 — Niemcy wkraczają. 
  • Wysadzenie zaminownej bramy w czasie natarcia Niemców idących tyralierą.
  • Michał Klepfisz ginie, zasłaniając ciałem karabin maszynowy, żeby inni mogli się przedrzeć. 
  • Zaraz po tym zjawiają się parlamentariusze - trzej Niemcy z białą kokardą przychodzą do rozmów - Zygmunt strzela w ich stronę, ale chybia.
  • Wieczorem ludzie schodzą do piwnic.
  • 20 kwietnia 1943 (drugi dzień powstania) Niemcy podpalają getto.
  • Marek przywraca porządek w piwnicach po wybuchu paniki.
  • Płonie rejon fabryki szczotek. Marek tłumaczy, jak przebiegać między spadającymi belkami.
  • Przy wyłomie stoi reflektor. Ludzie boją się wyjść. Marek mówi: „To zostańcie…”. Zygmunt strzela w reflektor. Grupa przeskakuje.
  • 1 maja  - powstańcy urządzają pogrzeb chłopców zabitych  na Franciszkańskiej 30,  śpiewają „Międzynarodówkę”. W oddziale wybucha „strajk” (odmowa wypicia wody z cukrem).
  • Kolejność śmierci (porządek umierania).
    • Najpierw ginie Klepfisz.
    • sześciu chłopców.
    • pięciu chłopców.
    • Stasiek.
    • Adam.
    • chłopiec zasypany w otworze, gdy trzeba było zasypać przejście, bo Niemcy wrzucali granaty i ludzie się dusili.
    • Niemcy wysadzają cały schron pokazany przez dziecko.
  • 6 maja — Anielewicz i Mira. Przychodzą do oddziału Marka. Krótko śpią. Nie ma już o czym naradzać.
    8 maja — Marek idzie na Miłą 18. Słyszy, że ludzie w bunkrze popełnili samobójstwo. Zostają „parę osób i dwie dziewczyny-prostytutki”.
  • 10 maja o 10.00 — wychodzą kanałami prowadzeni przez kanalarzy „od Witolda” do Prostej.

C. Po wojnie — lekarz, operacje, „zdążyć przed Bogiem”

  • Praca na oddziale, pacjenci i ryzyko.
  • Marek (lekarz) opowiada o pacjentach. Starsza kobieta modli się „o ręce profesora i myśli lekarzy z Pirogowa”.
  • Operacja Rudnego i „odwrócony krwiobieg” u Bubnerowej.
  • Profesor (kardiolog) zmienia sposób zabiegu (na tle metody Becka). Łączy aortę z żyłami „pomostem”. Serce wraca do pracy. Bubnerowa żyje.
  • Na zjeździe w Bad Nauheim wszyscy wstają i biją brawo. Profesorowie Borst i Hoffmeister mówią o znaczeniu metody. Chirurdzy z Pittsburgha zaczynają robić te operacje.
  • Rzewuski — ciężar decyzji, jeśli operacja się nie uda, „wszyscy powiedzą: umarł przez niego”. Pada zdanie-klamra: „A prawda. Jeszcze pozostaje Pan Bóg”.

Najważniejsze daty

22 VII – 8 IX 1942 — akcja deportacyjna do Treblinki (Umschlagplatz, „numerek”, „maszyna”, „chleb”).

19–20 IV 1943 — wybuch powstania, wysadzenie bramy, parlamentariusze, podpalenia, przebicie przez ogień.

1 V 1943 — grób na Franciszkańskiej 30 i „Międzynarodówka”.

6 V 1943 — wizyta Anielewicza i Miry u oddziału Marka.

8 V 1943 — wiadomość o samobójstwie w bunkrze na Miłej 18.

10 V 1943 — wyjście kanałami na „stronę aryjską”.

Czy zgadzasz się na użycie ciasteczek

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.