• Język-polski.pl
  • Umiejętności
    • Analiza i interpretacja
      • Analiza wiersza
      • Analiza dramatu
      • Analiza epiki
      • Analiza filmu
      • Analiza obrazu
      • Analiza rzeźby
    • Asertywność
    • Czytanie
      • Testy czytania ze zrozumieniem
      • O czytaniu i rozumieniu
    • Mówienie
      • Retoryka - podstawy retoryki
      • Recytacja
    • Nauczanie
    • Pisanie
      • Podstawy pisania
      • Charakterystyka
      • Esej
      • Felieton
      • Notatka
      • Notatka syntetyzująca
      • Opis
      • Opowiadanie
      • Plan
      • Recenzja
      • Reportaż
      • Rozprawka
      • Streszczenie
      • Wiadomość prasowa
      • Wywiad
    • Uczenie się
  • Wiedza
    • Bibliografia
    • Epoki literackie
      • Antyk i Biblia
      • Średniowiecze
      • Renesans
      • Barok
      • Oświecenie
      • Romantyzm
      • Pozytywizm
      • Młoda Polska
      • Dwudziestolecie
      • Współczesność
    • Lektury
      • Balladyna
      • Biblia
      • Chłopi
      • Cierpienia młodego Wertera
      • Dekameron
      • Dziady
      • Dzieje Tristana i Izoldy
      • Dżuma
      • Ferdydurke
      • Fraszki
      • Giaur
      • Gloria victis
      • Granica
      • Hamlet
      • Inny świat
      • Hobbit, czyli tam i z powrotem
      • Jądro ciemności
      • Kazania sejmowe
      • Kamienie na szaniec
      • Konrad Wallenrod
      • Kordian
      • Król Edyp Sofoklesa
      • Lalka
      • Ludzie bezdomni
      • Makbet
      • Mały Książę
      • Medaliony
      • Mendel Gdański
      • Mistrz i Małgorzata
      • Mitologia
      • Moralność pani Dulskiej
      • Nad Niemnem
      • Nana
      • Nie-Boska komedia
      • Odprawa posłów
      • Opowiadania T. Borowskiego
      • Opowieść wigilijna
      • Pan Tadeusz
      • Pani Bovary
      • Pieśni
      • Pieśń o Rolandzie
      • Potop
      • Przedwiośnie
      • Przemiany
      • Przypadki Robinsona Cruzoe
      • Sklepy cynamonowe
      • Szewcy
      • Świętoszek
      • Tango
      • Trans-Atlantyk
      • Treny
      • Wesele
      • Wierna rzeka
      • Zbrodnia i kara
      • Zdążyć przed Panem Bogiem
      • Zemsta
      • Żywot człowieka poczciwego
      • Lista lektur szkolnych
    • Motywy
    • Pisarze, poeci
    • Słownik
    • Socjologia - podstawy
    • Teoria literatury
    • Wiedza o języku
      • Gramatyka języka polskiego
      • Historia języka polskiego
      • Komunikacja
      • Interpunkcja
      • Ortografia polska
    • Wiersze - teksty
  • Egzaminy
    • Matura
      • Wymagania
      • Matura pisemna
      • Matura ustna
    • Egzamin ósmoklasisty
      • Wymagania
      • Zadania - teksty literackie
      • Zadania - teksty nieliterackie
      • Wypowiedź argumentacyjna - przykłady
      • Wypowiedź argumentacyjna - zadania
      • Wypowiedź twórcza - zadania
      • Wypowiedź twórcza - przykłady
      • CKE - E8 - język polski
  • O wortalu
    • @ Kontakt
    • Historia wortalu
    • Misja serwisu
    • Redakcja wortalu
    • Regulamin i Polityka prywatności
  1. Język-polski.pl
  2. Wiedza
  3. Słownik
  4. językoznawstwo

Słownik języka polskiego

Podręczny słownik zawierający definicje najważniejszych pojęć z zakresu lingwistyki (językoznawstwa)

Absorpcja morfologiczna - definicja

Szczegóły
Autor: administrator
Nadrzędna kategoria: Słownik
Kategoria: językoznawstwo
Odsłon: 3880

Definicja pojęcia: absorpcja morfologiczna

Co to jest absorpcja morfologiczna?

Absorpcja morfologiczna to zjawisko przesunięcia granicy morfemów.

Abstrakcja - definicja

Szczegóły
Autor: Arkadiusz Żmij
Nadrzędna kategoria: Słownik
Kategoria: językoznawstwo
Odsłon: 3572

Abstrakcja - co to jest?

Abstrakcja

  • pojęcie bez charakteru wyobrażeniowego. Operacja abstrakcji jest stosowana w naukach empirycznych. Pozwala tworzyć klasy obiektów i badać je. Klasy abstrakcyjnych obiektów nazywa się typami.
  • jest to jeden z wyższych procesów myślowych. Inne procesy myślowe to: analiza, porównywania, syntezy, generalizacji.

Afazja

Szczegóły
Autor: administrator
Nadrzędna kategoria: Słownik
Kategoria: językoznawstwo
Odsłon: 4684

(neurologia)

afazja sensoryczna

= niezdolność odbierania cudzego tekstu (brak uszkodzenia organów słuchu)

afazja ruchowa, motoryczna

= zanik zdolności mówienia (uszkodzenie ośrodka Broca odp. za artykul.)

Afonia, allalia = brak kontroli nad syst. fonolog.

Anatria, dysartia = niezdolność do wymówienia niekt. gł.

Awerbalizm, Aleksykalizm = źle łączy formę z treścią

Parafazacja = fonet.zniekszt. wyr. przy płynnym mówieniu

Agramatyzm = chory nie potrafi powiązać znaków jęz.

Af. frastyczna = kłopoty z tworzeniem zł. zdań

afazja pamięciowa

= trudności w nazyw. przedm

PODZIAŁ AFAZJI (językoznawstwo)

afazja selekcji

= chory nie korzysta z relacji paradygmatycznych zawartych w jego systemie językowym, nie potrafi dokonać wyboru odpowiedniego elementu systemu w trakcie konstruowania tekstu

afazja kombinacji

= chory nie korzysta z relacji syntagmatycznych zawartych w jego systemie językowym, tworzy ciągi wykolejone składniowo

Akt mowy - definicja i typy aktów mowy

Szczegóły
Autor: administrator
Nadrzędna kategoria: Słownik
Kategoria: językoznawstwo
Odsłon: 13635

Akt mowy

Akt mowy - definicja

Akt mowy jest to użycie wypowiedzenia przez konkretnego nosiciela języka w konkretnej sytuacji. W typowej komunikacji jeden nosiciel języka powiadamia o czymś za pomocą wypowiedzenia innego nosiciela języka.

De Saussure – akcentował indywidualny charakter aktu mowy; wyróżniał w nim:osobę mówiącą, osobę słuchającą, pojęcie, odpowiadający temu pojęciu obraz w mózgu osoby mówiącej.

K. Buhler – także uważał akt mowy za jednowyrazowy, konkretny przejaw mówienia jednostkowego, ale pojmował go jako twór, a więc coś stojącego na wyższym stopniu abstrakcji niż mówienie jako działanie indywidualne.

Typy aktów mowy (Searl):

ASERCJE

celem ich jest przedstawienie sądów o stanach rzeczy (wątpienie)

DYREKTYWNY

cel wywieranie nacisku na odbiorce , nakłonienie go do działania (rozkaz)

KOMISYWNY

cel podjęcie przez mówiącego zobowiązania do działania i odpowiedzialności za nie (obietnice)

EKSPRESYWNY

wyrażenie stanów psychicznych, emocjonalnych (gratulacje)

DEKLARATYWNY

wywołanie za pomocą pewnych wypowiedzi określonych stanów rzeczy w stosunkach społecznych

Akwizycja mowy - definicja

Szczegóły
Autor: administrator
Nadrzędna kategoria: Słownik
Kategoria: językoznawstwo
Odsłon: 7139

Akwizycja mowy- co to jest?

Akwizycja mowy to po prostu proces uczenia się języka.
Problematyka nauczania (metodyka) i uczenia się języków obcych:
  • podstawy teoretyczne w Europie od O. Jespersena i H. Sweeta,
  • pełny rozwój w lingwistyki amerykańskiej  do której charakterystycznych cech należało m. in. nastawienie praktyczne.
W czasie wojny potrzeba było intensywnego nauczania języka dla wojska (zasady nauczania reguł gramatycznych (langue) na nauczanie konkretnego mówienia (parole). Naczelnym stał się postulat, by uczyć języka = mówienia, a nie o języku.
Umiejętność mówienia polega na wytworzeniu w sobie zespołu automatycznych nawyków, proces uczenia się językowego = nabywanie mowy jego użytkowników (dziecko).
Trzeba więc usunąć balast niepotrzebny z tego punktu widzenia i opracować opisy strukturalne poszczególnych języków (proste, jasne, maksymalnie adekwatne) hasło nauczania programowego (maksymalnie sformalizowanego) polegającego na uprzedniej analizie materiału językowego w sposób tak ścisły jak w komputerze. Proces nauczania ma być prosty, jasny i pełny zarazem.
  1. Definicja - co to jest?
  2. Deixis - definicja
  3. Delimitacja tekstu
  4. Dialektologia

68  gości