Strona 1 z 2
Znajdziesz tu przykładowe zadanie literackie i jego rozwiązanie opracowane przez specjalistów w Informatorze o sprawdzianie ósmoklasisty z języka polskiego.
Przykładowe zadania i rozwiązania. Balladyna - zadanie literackie na egzamin ósmoklasisty.
juliusz Słowacki, BALLADYNA
KIRKOR
do wdowy
Słuchajcie, matko! na świat wyjechałem
Szukać ubogiej i cnotliwej żony;
Dalej nie jadę, bo tu napotkałem
Cudowne bóstwa!... [...]
[...]
Dziś nie umiem
Wybrać...
[...]
Proszę o rękę jednej z córek... [...]
WDOWA
Córka moja?...
Ja mam dwie córki –
ale Balladyna...
KIRKOR
Czy starsza?
WDOWA
Tak jest... a młodsza Alina
Także jak anioł...
KIRKOR
do siebie
Jaki wybór trudny!
Starsza jak śniegi –
u tej warkocz cudny,
Niby listkami brzoza przyodziana;
Ta z alabastrów –
a ta zaś różana –
Ta ma pod rzęsą węgle –
ta fijołki –
Ta jako złote na zorzy aniołki,
A ta zaś jako noc biała nad rankiem.
[...]
Więc obie kochać, a jedną zaślubić?
Lecz którą
kochać? którą tylko lubić?...
[...]
KIRKOR
Któraż z was, dziewice,
Będzie mię więcej kochała po ślubie?
Jak będzie kochać? lubić, co ja lubię?
Jak mi rozchmurzać gniewu nawałnice?
BALLADYNA
O panie! Jeśli w zamku są czeluście,
Z czeluści ogień bucha, a ty każesz
Wskoczyć – to wskoczę. Jeśli na odpuście
Ksiądz nie rozgrzeszy, to wezmę na siebie
Śmiertelne grzechy, którymi się zmażesz.
Jeżeli dzida będzie mierzyć w ciebie,
Stanę przed tobą i za ciebie zginę...
Czegóż chcesz więcej?...
[...]
KIRKOR
do Aliny
A ty, młodsza dziewo,
Co mi przyrzekasz?
ALINA
Kochać i być wierną.
[...]
Jeśli mnie wybierzesz,
[...] to musisz obiecać,
Że mię do zamku twojego zabierzesz
Z matką i siostrą... Bo któż będzie matce
Gotować garnek? kto ogień rozniecać?
Ona nie może zostać w biednej chatce,
Kiedy ja będę w pałacach mięszkała.
Patrz, ona siwa jak różyczka biała. [...]
BALLADYNA
Byłabym poczwarą
Niegodną twojej ręki, ale piekła,
Żebym się matki kochanej wyrzekła.
Prócz matki, siostry, wszystko ci poświęcę.
Juliusz Słowacki, Balladyna , Wrocław 1984.
1 Nanizać – nawlec coś na nić, sznurek, żyłkę.
2 Naparstek – ochraniacz na palec używany podczas szycia.
3 Spiżowy – głęboki, silny.
4 Familiarne – poufałe.
5 Chyłkiem – ukradkiem, niepostrzeżenie.
Zadania do tekstu
Zadanie 1. (0 –1)
Oceń prawdziwość poniższych sformułowań. Wybierz P, jeśli sformułowanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
|
W rozmowie uczestniczą postacie realistyczne i fantastyczne.
|
P |
| F | |
|
Bohaterami dramatu są postacie znane z polskiej historii.
|
P |
| F |
Zadanie 2. (0–2)
Na podstawie wypowiedzi bohaterek w podanym fragmencie sformułuj po jednym argumencie, którymi posłużyły się siostry, aby przekonać Kirkora do siebie.
Argument sformułowany na podstawie wypowiedzi Aliny:
Argument sformułowany na podstawie wypowiedzi Balladyny:
Zadanie 3. (0–3)
Każdego człowieka charakteryzuje język, jakim się on posługuje.
a) Spośród podanych określeń dobierz te, które charakteryzują – odpowiednio – Alinę i Balladynę. Wpisz obok imienia bohaterki właściwe litery.
Cechy języka:
A. stosowanie wykrzyknień
B. wyrazy nacechowane negatywnie
C. słownictwo wyrażające opanowanie
D. używanie zdrobnień
E. słownictwo wyrażające grozę
Alina:
Balladyna:
b) Na podstawie języka wypowiedzi bohaterek w podanym fragmencie określ jedną cechę charakteru każdej z nich oraz podaj po jednym przykładzie – z całego dramatu – zachowania ilustrującego tę cechę.
Alina – cecha charakteru uwidoczniająca się w wypowiedzi:
Przykład:
Balladyna – cecha charakteru uwidoczniająca się w wypowiedzi:
Przykład:
Zadanie 4. (0–1)
Oceń prawdziwość poniższych informacji. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F –jeśli jest fałszywa.
|
Potwierdzenie szczerości słów Balladyny Prócz matki, siostry, wszystko ci poświęcę można odnaleźć w kolejnych wydarzeniach przedstawionych w utworze.
|
P |
| F | |
|
Zakończenie utworu dowodzi, że na losy tytułowej bohaterki miały wpływ siły nadprzyrodzone.
|
P |
| F |
Zadanie 5. (0–1)
Czym różni się sposób widzenia świata przez Alinę od sposobu widzenia świata przez Balladynę? Sformułuj wniosek na podstawie poniższego fragmentu.
ALINA
Ach, pełno malin – a jakie różowe!
A na nich perły rosy kryształowe.
Usta Kirkora takie koralowe
Jak te maliny ... [...]
BALLADYNA
Jak mało malin! a jakie czerwone
By krew. – Jak mało – w którą pójdę stronę?
Nie wiem... A niebo jakie zapalone
Jak krew... Czemu ty, słońce, wschodzisz krwawo?
Zadanie 6. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdania w taki sposób, aby treść zawierała prawdziwe informacje.
W zaprezentowanym fragmencie utworu (s. 28.–29.) wyrażenia: „do wdowy”, „do siebie”, „do Aliny” to charakterystyczny dla dramatu przykład tekstu zwanego ........................................... . Umożliwia on lepsze zrozumienie utworu, ponieważ poniekąd zastępuje nieobecnego w dramacie .....................................
Zadanie 7. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2. albo 3.
Wyraz dziewo użyty w wypowiedzi Kirkora we współczesnej polszczyźnie je
| A | archaizmem | ponieważ | 1 | wyszedł z powszechnego użycia w język |
| B | neologizmem | 2 | często stosuje się go w potocznym języku | |
| 3 |
niedawno pojawił się w języku polskim.
|
Zadanie 8. (0–1)
Obejrzyj zamieszczony poniżej plakat Andrzeja Pągowskiego do spektaklu teatralnego Balladyna według Juliusza Słowackiego.
Andrzej Pągowski za pomocą różnych elementów graficznych przedstawił swoją interpretację dramatu Juliusza Słowackiego. Wybierz jeden z tych elementów i wyjaśnij jego sens w kontekście całego utworu.
Zadanie 9. (0–1)
Wymień bohatera lektury obowiązkowej – innej niż Balladyna – na którego miał wpływ świat fantastyczny. Podaj tytuł utworu i nazwisko autora, wskaż bohatera i wyjaśnij, na czym ten wpływ polegał.
Autor:
Tytuł:
Bohater:
Wpływ świata fantastycznego na bohatera: