Notatka syntetyzująca. Jak napisać notatkę syntetyzującą? Jak przygotować?

Notatka syntetyzująca - ćwiczenie 2. (labirynt)

Dowiedz się jak napisać dobrą notatkę syntetyzującą, czym jest notatka syntetyzująca (Notatka syntetyzująca - czym jest?), jakie są jej cechy oraz na czym polega notatka syntetyzująca Notatka syntetyzująca - jak napisać?.

Sprawdź też czy przydadzą Ci się informacje o Notatce lub Maturze. Te strony zawierają powiązane informacje.

Polecenie notatki syntetyzującej

Na podstawie obu tekstów zredaguj notatkę syntetyzującą na temat: rola symbolu labiryntu w kulturze. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów. 

Tekst 1. Michał Głowiński, Labirynt, przestrzeń obcości

Wyróżnia się na tle innych mitów, a przynajmniej – przeważającej większości. W nich bowiem dominującą rolę grają bohaterowie, nie – miejsca, w których przyszło im działać. I z głównymi postaciami mity się kojarzą. […]

W micie labiryntu hierarchia ważności kształtuje się inaczej.

Mit labiryntu […] zespolił się z pewnymi wyobrażeniami przestrzennymi, które w toku dziejów różnorakimi znaczeniami były nasycane, jednak zawsze zachowywały jakiś mniej lub bardziej wyraźny związek ze swoim punktem wyjścia, z owym mitycznym labiryntem na Krecie rządzonej przez Minosa. Albo inaczej, poznając różnorakie wersje labiryntu, można nie pamiętać o Dedalu i Minotaurze, Tezeuszu i Ariadnie, nie sposób jednak zapomnieć, że po raz pierwszy to niezwykłe wyobrażenie przestrzenne wyłoniło się w głębokiej starożytności i od razu wyposażone zostało w treści symboliczne.

Nie sposób tym bardziej, że owa symbolicznie zorganizowana przestrzeń była także przestrzenia realną. Pierwszą relację o niej zawdzięczamy Herodotowi, który z nieukrywaną fascynacją opisał labirynt egipski. Prowadzone na Krecie badania archeologiczne potwierdzają, że tamtejszy labirynt, prawzór i archetyp wszelkich błędników późniejszych, nie stanowił tylko wytworu wyobraźni, był konkretnym miejscem, a więc przestrzenią rzeczywistą, choć od początku także symboliczną. Labirynty budowano i później – w różnych miejscach, różnych czasach, a także – w różnych celach. Zawsze jednak były przestrzenią znaczącą i wyodrębnioną, przestrzenią, która stanowiła coś więcej niż tylko specjalny segment, z jakichś względów wydzielony, była także swoistym przekazem, zawsze bowiem łączyła się z wierzeniami bądź rytuałami, a jej struktura odpowiadała z reguły jakiejś koncepcji świata, stanowiła jej mniej lub bardziej bezpośredni wyraz.

Ta przestrzeń w równym stopniu jest, co znaczy. Znaczy, a więc odwołuje się do pewnego zespołu wyobrażeń, jak też do tekstów, które je skodyfikowały i stały się ich przekazem, przede wszystkim więc do mitów.

Do tego wszakże kwestia się nie ogranicza. Labirynt bowiem jest przestrzenią wciąż od nowa budowaną w słowie. […]

I ta przestrzeń tak dobrze osadzona w tradycji i w micie […] stanowi symbol o wyjątkowej wprost nośności. Symbol powracający w różnych epokach i służący wyrażaniu różnych postaw, idei, przeświadczeń, ale jakby przeznaczony do tego, by […] stać się znakiem ludzkiej egzystencji, położenia jednostki w świecie. Metafora stosunku człowieka do świata i innych ludzi, ale także – do siebie, do swojego życia wewnętrznego. Metafora rozmaicie kształtowana, jednakże bez wyjątku mówiąca o istnieniu w przestrzeni obcej i wrogiej, nie dającej się oswoić i psychicznie zagospodarować, przestrzeni, która nieustannie osacza i wciąż grozi najgorszym. Labirynt był taką przestrzenią dla wszystkich, którzy się weń zapuszczali, by poskromić Minotaura, był nią dla Tezeusza. I taką pozostał także dla tych, którzy nie wyruszali w tę przestrzeń pełną błędników i krzyżujących się dróg, ale jakby skazani zostali na ciągłe w niej przebywanie.

W labiryncie nie można się czuć dobrze, nie można uznać go za przestrzeń własną, przekreślałoby to w jakimś sensie jego labiryntowość. […] Jest to bowiem przestrzeń obcości. Czujemy się w niej zamknięci – i próbujemy wyjść. Błądzimy.

Michał Głowiński, Labirynt, przestrzeń obcości, [w:] tegoż, Mity przebrane, Kraków 1990.

Tekst 2. Jędrzej Stępak, Tajemnice labiryntów

Pojęcie labiryntu – sieci splątanych dróg prowadzących do umieszczonego w środku celu – pojawiało się w różnych znaczeniach w niemal każdej znanej kulturze. Zarówno jego metafora, jak i fascynacja namacalnymi labiryntami jest obecna w świadomości ludzi od zarania dziejów.

Historie labiryntów to uniwersalne opowieści o wzruszeniu i odwadze, o nowych drogach na nieznanym obszarze, o niebezpieczeństwach, zagubieniu siebie, śmierci, a także o szczęściu i odnalezieniu nadziei.

Od ponad pięciu tysięcy lat labirynt jest tajemniczym symbolem poszukiwania środka życia – drogi do szczęścia i spełnienia. Śmiało można napisać, że w takim jego rozumieniu wszystko może stać się labiryntem. Także uczucia, myśli, pragnienia, poszczególne okresy życia, relacje międzyludzkie, kryzysy psychiczne. Każdy z tych aspektów życia stawia przed nami pewne wyzwania, które możemy podjąć, pokonując napotkane przeszkody czy pułapki, i w ten sposób dotrzeć do upragnionego celu. Ów środek, na początku stanowiący cel naszej podróży, staje się wówczas nowym punktem wyjścia do dalszych poszukiwań. […] Początkiem i bramą do nowego labiryntu istnienia. […]

Każdego dnia stoimy w drzwiach do nowego czasu. Przed nami leży labirynt przyszłości – inny dla każdego z nas. Czy uda nam się znaleźć drogę w zawiłych ogrodach technologii? Czy nie zagubimy się w cybernetycznych przestworzach? Kto przeprowadzi nas przez labirynt nadchodzącego świata? Gdzie znajdziemy nić Ariadny, która pozwoli się nam zorientować na drodze do przyszłości? Może odpowiedzi trzeba szukać tam, gdzie się jej najmniej spodziewany – w naszych marzeniach i fantazjach, w sile intuicji i kreatywności, w grach i łamigłówkach, garażach i warsztatach.

Tak rozumiane labirynty stają się drzwiami wejściowymi do nowych odcinków życia i do własnego wnętrza. To właśnie w labiryncie leżą siły odnowy dla ciała i duszy. […] Labirynt prowadzi do wewnętrznego spokoju. Kto przemierza tę drogę w stanie uduchowienia, kto udaje się świadomie z otwartą duszą do labiryntu, dla tego labirynt stanie się miejscem odnalezienia samego siebie.

Labirynt kieruje się zasadą dróg okrężnych. Ofiarowuje on zadumę, wymaga opóźnienia bezpośredniej reakcji na podniety, nadaje sens niezliczonym sytuacjom i momentom na drodze do celu – chorobom, kryzysom, zwątpieniom. […]

Jego siła tkwi w tym, że zatrzymuje nas i niejako zmusza do refleksji […]. Labirynt jest szkołą powolności. Im więcej idący labiryntem przemierza okrążeń, tym głębsze staje się poznanie i zrozumienie otaczającego go świata. Każdy zwrot w labiryncie życia ofiarowuje nam nowy kierunek marszu i nowe spojrzenia na tajemnicę jego środka.

Podążanie krętymi, nieznanymi ścieżkami labiryntu może napawać – i nierzadko rzeczywiście napawa – strachem. Idących labiryntowymi drogami ogarnia często lęk. Jest to lęk przed trudnościami, jakie mogą napotkać na swojej drodze, lęk przed nieodnalezieniem środka, a tym samym – przed niedotarciem do celu, lęk przed nieznanym. Jednak warto zauważyć, że obawy te są zupełnie niepotrzebne. Prawdziwy labirynt jest bowiem wielkim symbolem pewności. Jest w nim tylko jedna droga, która zawsze prowadzi do środka, a przesłanie każdego labiryntu brzmi: Nie możesz zginąć w drodze do środka! Na końcu nieodgadnione ścieżki twojego życia okażą się wzorem pełnym sensu. A uczucie sensownego odkrywania świata i siebie samego jest czymś niezwykłym.

Jędrzej Stępak, Tajemnice labiryntów. Geneza, znaczenie i perspektywy dla arteterapii, „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja” nr 2(10) 2016.

Etapy pracy nad notatką syntetyzującą

Etap 1. Analiza wstępna

Uważna analiza polecenia. Zaznaczenie wszystkich istotnych elementów: tematu notatki, materiału źródłowego, formy i objętości wypowiedzi. 

Na podstawie obu tekstów zredaguj notatkę syntetyzującą na temat: rola symbolu labiryntu w kulturze. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów. 

Na podstawie obu tekstów                                       ------>> Twojej źródła (z czego masz czerpać?)

zredaguj                                                                    ------>> polecenie (co masz zrobić?)

notatkę syntetyzującą                                               ------>> forma Twojej wypowiedzi

na temat: rola symbolu labiryntu w kulturze.           ------>> temat Twojej wypowiedzi

Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów.   ------>> objętość/długość Twojej wypowiedzi

Podkreślenie w temacie notatki słów kluczowych. 

Na podstawie obu tekstów zredaguj notatkę syntetyzującą na temat: rola symbolu labiryntu w kulturze. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów. 

Etap 2. Analiza właściwa

Pierwszy tekst

1. Zwrócenie uwagi na rolę tytułu:

Wskazuje na to, że problematyka tekstu dotyczyć będzie:
• labiryntu jako przestrzeni
• labiryntu jako symbolu wyobcowania.

1. Dokładna lektura każdego tekstu, zrozumienie jego sensu oraz związków logicznych i przyczynowo-skutkowych.
2. Wyodrębnienie w tekście części składowych.
3. Odnalezienie i wypisanie z każdego akapitu kluczowych informacji.

• Zwrócenie uwagi na różne wyobrażenia labiryntu.
• Labirynt jako przestrzeń realna.
• Rola labiryntu w kulturze. Labirynt jako koncepcja świata.
• Uniwersalny charakter labiryntu.
• Labirynt jako metafora ludzkiego życia.
• Labirynt jako symbol zagrożeń.
• Labirynt jako przestrzeń obca, bez wyjścia.

Drugi tekst

1. Zwrócenie uwagi na rolę tytułu:
   wskazuje na to, że problematyka tekstu dotyczyć będzie labiryntu jako nośnika wielu różnych znaczeń.
2. Dokładna lektura każdego tekstu, zrozumienie jego sensu oraz związków logicznych i przyczynowo-skutkowych.
3. Wyodrębnienie w tekście części składowych.
4. Odnalezienie i wypisanie z każdego akapitu kluczowych informacji.

• Labirynt jako przestrzeń realna.
• Rola labiryntu w kulturze.
• Labirynt jako metafora poszukiwania szczęścia w ludzkim życiu.
• Labirynt jako miejsce przyjazne.
• Uniwersalny charakter labiryntu.
• Labirynt jako przestrzeń nieznana, mogąca wzbudzać strach.
• Labirynt jako gwarancja osiągnięcia celu / dotarcia do celu.

Etap 3. Odnalezienie stanowiska każdego autora względem informacji kluczowych dla tematu

Stanowisko autora tekstu 1.
• Labirynt funkcjonuje w kulturze jako przestrzeń realna i symboliczna.
• Labirynt jest metaforą ludzkiego życia, jest ukazywany jako przestrzeń obca i wroga
Stanowisko autora tekstu 2.
• Labirynt jest metaforą ludzkiego życia, jest ukazywany jako przestrzeń przyjazna, dająca ukojenie i gwarancję dotarcia do celu, chociaż wędrówka po nim może napawać strachem.
• Labirynt jako metafora poszukiwania szczęścia w ludzkim życiu.
• Labirynt jako przestrzeń realna staje się punktem wyjścia do odczytań znaczenia symboliki labiryntu.

Etap 4. Zestawienie i porównanie stanowisk autorów obu tekstów

• znalezienie podobieństw
• znalezienie różnic

Etap 5. Pisanie notatki syntetyzującej

Rozpoczynamy od zdania wprowadzającego, uogólniającego problematykę podejmowaną przez oba teksty.

Autorzy obu tekstów zauważają, że labirynt obecny jest w kulturze jako przestrzeń realna i symboliczna. 

Ukazanie cech wspólnych obu tekstów.

Michał Głowiński zwraca uwagę na dwa aspekty funkcjonowania labiryntu w kulturze: przestrzeń realną, np. w mitach czy historii, oraz przestrzeń symboliczną – metafora ludzkiego życia. Dla Jędrzeja Stępaka natomiast labirynt jako przestrzeń realna stanowi punkt wyjścia do symbolicznych odczytań ludzkich losów. 

Różnice w stanowiskach obu autorów.

Autor tekstu 1. dostrzega, że symboliczny labirynt jest dla ludzi miejscem obcym i wrogim, w którym błądzą. Z kolei autor tekstu 2. podkreśla, że jest to przestrzeń przyjazna, dająca ukojenie i gwarancję dotarcia do celu.

Wnioski/konkluzje.

Etap 6. Sprawdzenie napisanej notatki syntetyzującej

• Czy jest stanowisko pierwszego autora tekstu? 
• Czy jest stanowisko autora drugiego tekstu?
• Czy są podobieństwa między tekstami?
• Czy są różnice między tekstami?
• Czy są wnioski/konkluzje?
• Czy tekst jest spójny?
• Czy tekst jest poprawny językowo, ortograficznie i interpunkcyjnie?

Źródło:
Notatka syntetyzująca- CKE

Możesz także zajrzeć na wortal o pokrewnej tematyce: https://ipolski.pl